Εταιρεία Διοικητικών Μελετών/Φ. Παναγοπούλου/Δ. Σκαλτσούνης..., Ενενήντα Έτη Εταιρείας Διοικητικών Μελετών, 2022

Πίνακας Περιεχομένων

Χαιρετισμός Δημήτριου Σκαλτσούνη

Χαιρετισμός Πέτρου Χριστόφορου

Φερενίκη Παναγοπούλου-Κουτνατζή, Επίκουρη Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, Γενική Γραμματεύς και Ταμίας της Εταιρείας Διοικητικών Μελετών

Η ιστορία των ενενήντα ετών της Εταιρείας Διοικητικών Μελετών

Ενότητα

Συνεδρία: Κράτος Δικαίου στον 21ο αιώνα

Δημήτριος Σκαλτσούνης, Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Διοικητικών Μελετών

Πρόλογος

Αθανάσιος Ράντος, Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ., Γενικός Εισαγγελεύς του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Το κράτος δικαίου στην Ε.Ε.: Η πρόσφατη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Σπύρος Βλαχόπουλος, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Η αρχή του Κράτους Δικαίου στην πρόσφατη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας

Α.

Το Κράτος Δικαίου και το Συμβούλιο της Επικρατείας σε περιόδους κρίσεων

Β. Το Συμβούλιο της Επικρατείας στην εποχή της οικονομικής κρίσης

Γ.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας στα χρόνια της υγειονομικής κρίσης

Δ.

Η εγγυητική λειτουργία του Συμβουλίου της Επικρατείας πέρα από τις κρίσεις

Ε. Η συνολική εικόνα

Ιωάννης Σαρμάς, Πρόεδρος Ελεγκτικού Συνεδρίου

Η αρχή του κράτους δικαίου στην πρόσφατη νομολογία της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Εισαγωγή

Ι.

Ξεκινώ από τη διορθωτική λειτουργία της αρχής του κράτους δικαίου

Α. Η αρχή του κράτους δικαίου, εγγύηση αποτροπής των αυθαιρεσιών

Β.

Η αρχή του κράτους δικαίου ως απαίτηση ανόρθωσης της τρωθείσας νομιμότητας

ΙΙ.

Ας δούμε τώρα τη διανεμητική λειτουργία της αρχής του κράτους δικαίου

Α. Η διανομή νέων δικαιωμάτων μέσω της αρχής του κράτους δικαίου

Β. Η αρχή της αναλογικότητας, εγγενής στην αρχή του κράτους δικαίου

Επίλογος

Ενότητα

Συνεδρία: Εξελίξεις στη Διοικητική Δικαιοσύνη

Γεώργιος Δελλής, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Το αβέβαιο μέλλον της Ελληνικής Διοικητικής Δικαιοσύνης, λίγο πριν κλείσει έναν αιώνα ζωής

Ι.

Εισαγωγικές ανησυχίες, ή αλλιώς, η επικίνδυνη αδράνεια ενός κλειστού συστήματος

ΙΙ.

Σκιαγραφώντας την εικόνα της Ελληνικής Διοικητικής Δικαιοσύνης μέσα στο χρόνο - παραδοχές και μεθοδολογική προσέγγιση

ΙΙΙ. Τα θηρία των βουνών. Η εποχή της ηρωικής απλότητας.

ΙV. Οι κοριοί της κοιλάδας. Η εποχή της μπερδεμένης ομαλότητας. 1985-

V. Συμπέρασμα. Ο κίνδυνος μιας «τραγικής ακινησίας» είναι υπαρκτός

Ευγενία Β. Πρεβεδούρου, Καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Νέες μορφές διοικητικών πράξεων και ο δικαστικός έλεγχος αυτών

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ.

Δικαστικός έλεγχος εγκυκλίων, κατευθυντήριων οδηγιών και «προτύπων»

Α. Τα ερμηνευτικά εργαλεία της Διοίκησης: εγκύκλιοι

Β.

Τα εργαλεία προσανατολισμού: οδηγίες, συστάσεις, κατευθυντήριες γραμμές και λοιπές πράξεις ρυθμιστικών και άλλων διοικητικών αρχών

Γ.

Κανόνες τεχνικής φύσης (δεδομένα ιατρικής επιστήμης, τεχνικά πρότυπα, λογιστικά και ελεγκτικά πρότυπα)

III.

Οι ιδιομορφίες των κωδίκων δεοντολογίας και των χαρτών υποχρεώσεων

Α. Κώδικες Δεοντολογίας

Β. Χάρτες υποχρεώσεων

Συμπέρασμα

Διονύσιος Αντωνάτος, Εισηγητής του Συμβουλίου της Επικρατείας

Ο Χάρτης δεοντολογίας των δικαστών του Συμβουλίου της Επικρατείας

Ενότητα

Συνεδρία: Ζητήματα θρησκευτικής ελευθερίας

(αφιερωμένη στη μνήμη του Αναστασίου Μαρίνου)

Ιωάννης Β. Γράβαρης, Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας

Ο Αναστάσιος Μαρίνος

Κασσιανή Αν. Μαρίνου, Σύμβουλος της Επικρατείας

Παρέμβαση

Ευθύμιος Αντωνόπουλος, Σύμβουλος της Επικρατείας

Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση

Παναγιώτα Β. Μούρκου, Εισηγητής του Συμβουλίου της Επικρατείας

Η απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών υπό το φως της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Α. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Β.

Παράλληλη εξέλιξη της εθνικής νομοθεσίας και της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη διαδικασία της χορήγησης απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών

Γ. Συνοπτική παρουσίαση συγκριτικών στοιχείων

Δ.

Νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ)

Ε. Συμπεράσματα

Λίνα Παπαδοπούλου, Καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Θρησκευτική εκπαίδευση στα σχολεία – μια συνολική αποτίμηση

I.

Η συνάρθρωση της ουσίας (περιεχόμενο του μαθήματος των θρησκευτικών) με τη διαδικασία της απαλλαγής από αυτό

1.

Η συρροή των δικαιωμάτων θρησκευτικής ελευθερίας, υπό την αρνητική της διάσταση, και προστασίας του ευαίσθητου προσωπικού δεδομένου ‘θρήσκευμα’ ως έκφανση της ιδιωτικότητας

2.

Οι όροι της απαλλαγής όπως αυτοί αποτυπώνονται στην απόφαση 32/2020 της ΑΠΔΠΧ

3.

Οι κανονιστικές συνέπειες του συνδυασμού της διακριτής ανά θρήσκευμα διδασκαλίας με την προστασία της αρνητικής θρησκευτικής ελευθερίας και προστασίας του ευαίσθητου προσωπικού δεδομένου «θρήσκευμα»

II. Οι νομικές διαφορές των αντιτιθέμενων απόψεων

1. Οι μεθοδολογικές διαφορές ανάμεσα στις δύο αντίθετες απόψεις

2. Υπερεντατικός έλεγχος: το πρώτο βήμα σε μια «ολισθηρή πλαγιά»

III. Το ιδεολογικό υπόστρωμα των αντιτιθέμενων απόψεων

1. Η στενή σύνδεση της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης

2. Αμφισβήτηση του ενοποιητικού ρόλου του σχολείου

3.

Η σύγκρουση «ανοικτού»-«κλειστού» στη νομολογία του ΣτΕ για τη θρησκευτική ελευθερία

Ενότητα

Συνεδρία: Το διοικητικό δίκαιο σε περιόδους κρίσεων

Δημήτριος Εμμανουηλίδης, Σύμβουλος Επικρατείας, Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών: Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Εισαγωγή

Σταυρούλα Ν. Κτιστάκη, Σύμβουλος της Επικρατείας, Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου

Οικονομική κρίση και αναδιοργάνωση της Δημόσιας Διοίκησης στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας

Ι. Η αναδιοργάνωση των δομών της διοίκησης

ΙΙ. Αναδιάρθρωση του προσωπικού

Αποτίμηση της νομολογίας

Μελέτιος Στυλ. Μουστάκας, Καθηγητής Διοικητικού Δικαίου Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Συμβουλίω της Επικρατείας

Η περιβαλλοντική κρίση υπό το φως της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας

Εισαγωγή

Ι.

Πτυχές της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας για την περιβαλλοντική αδειοδότηση υπό το καθεστώς των Ν. 4014/2011 και 4685/2020

Α.

Το νομοθετικό καθεστώς της περιβαλλοντικής αδειοδότησης (Ν. 4014/2011, όπως τροποποιήθηκε από τον Ν. 4685/2020)

Β.

Η στάση της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας εν σχέσει με το νέο νομικό πλαίσιο για την περιβαλλοντική αδειοδότηση (η περίπτωση της απλοποιημένης περιβαλλοντικής αδειοδότησης για τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας)

ΙΙ.

Η θέση του Συμβουλίου της Επικρατείας στην περίπτωση της σύγκρουσης περιβαλλοντικών αγαθών

Α.

Η παραδοσιακή νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας για τις αναδασωτέες εκτάσεις

Β.

Η νομολογιακή μεταστροφή με την υπ’ Αριθμ. 2499/2012 Απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας

Συμπεράσματα

Δημήτριος Β. Σκιαδάς, Καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Τμήμα Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών, Έδρα Jean Monnet

Η νομολογιακή αντιμετώπιση της αναδιάρθρωσης χρέους στην ελληνική, ευρωπαϊκή και διεθνή δικαιοταξία

Εισαγωγή

Το γενικό πλαίσιο της νομολογιακής αντιμετώπισης αναδιάρθρωσης χρέους

Ειδικότερες νομολογιακές αναφορές στην αναδιάρθρωση χρέους

Α. Σε επίπεδο Ελληνικής Νομολογίας

Β. Σε επίπεδο Νομολογίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Γ. Σε επίπεδο Νομολογίας Διεθνών Δικαιοδοτικών Οργάνων

Ως κατακλείδα… Μια προοπτική εναλλακτικής νομολογιακής προσέγγισης;