Ε. Σπηλιωτόπουλος, Η δημοσία επιχείρησις, 2η έκδ., 2010
Κατά την 10ετία 1950 έως 1960 η επιχειρηματική δραστηριότητα του Κράτους ήταν ο κύριος μοχλός για την ανασυγκρότηση και στη συνέχεια ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας μετά την ερήμωση της χώρας κατά τη διάρκεια της εχθρικής κατοχής και τις εμφύλιες διενέξεις. Στις γνωστές στην ελληνική έννομη τάξη μορφές οργάνωση και λειτουργία προστέθηκε μία νέα, η μορφή της Δημόσιας Επιχείρησης με την στενή έννοια του όρου, ενός ιδιόρρυθμου νομικού προσώπου που ανήκει αποκλειστικά στο Δημόσιο, διέπεται κατ’ αρχήν από το ιδιωτικό δίκαιο και ακολουθεί τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, διαθέτει δε στο κοινό υπηρεσίες ή αγαθά αναγκαία για την ικανοποίηση βασικών βιοτικών αναγκών, δηλαδή ασκεί δημόσια υπηρεσία υπό λειτουργική έννοια. Παράλληλα, χρησιμοποιήθηκε και ο θεσμός του εμπορικού δικαίου της ανώνυμης εταιρίας με μοναδικό μέτοχο το Κράτος, αλλά με τόσες ειδικές ρυθμίσεις ώστε να καταστεί απλώς εξωτερική μορφή, αλλά στην ουσία όμοιος προς τη δημόσια επιχείρηση.
Ο θεσμός της Δημόσιας Επιχείρησης πέτυχε στον σκοπό της δημιουργίας του σε πολλούς τομείς και ιδίως στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και του εξηλεκτρισμού. Από τις αρχές της 10ετίας του 1990 στο πλαίσιο της αρχής του «λιγότερου κράτους» πολλές δημόσιες επιχειρήσεις μετατράπηκαν σε ανώ-νυμες εταιρίες με μεγάλο αριθμό μετοχών (μετοχοποίηση) μέρος των οποίων εκποιήθηκαν προς ιδιώτες (μερική εθνικοποίηση) με αποτέλεσμα τη δημιουργία επιχειρήσεων «μικτής οικονομίας», στις οποίες το Κράτος είναι πλειοψηφικός ή και μειοψηφικός μέτοχος.
Το Κράτος δεν έπαυσε να ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα με φορείς είτε κρατικές ανώνυμες εταιρίες (των οποίων μοναδικός μέτοχος είναι το Κράτος) είτε με εταιρίες μικτής οικονομίας. Και στις δύο περιπτώσεις παραμένει η διαπίστωση του αποκλειστικού παράγοντα της επιτυχίας της δραστηριότητας αυτής, στην οποία κατέληξε η αναλυτική και συγκριτική μελέτη του θεσμού της Δημόσιας Επιχείρησης, στην μονογραφία που ακολουθεί.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΙ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ Α΄.
Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΕΝ ΤΩ ΠΛΑΙΣΙΩ
ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ι. Ἡ ἀνάπτυξις τῆς δημοσίας ἐπιχειρηματικῆς δραστηριότητος καὶ οἱ φορεῖς αὐτῆς
§ 1. Ἡ ἐπιχειρηματικὴ δραστηριότης τοῦ Κράτους ἐν Μεγάλῃ Βρεταννίᾳ, Καναδᾷ, Αὐστραλίᾳ καὶ Ἡνωμέναις Πολιτείαις τῆς Ἀμερικῆς
§ 2. Ἡ ἐπιχειρηματικὴ δραστηριότης τοῦ Κράτους ἐν Γαλλίᾳ, Ἰταλίᾳ καὶ Γερμανίᾳ
§ 3. Ἡ δημοσία ἐπιχειρηματικὴ δραστηριότης ἐν Ἑλλάδι
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΙ. Ὁρισμὸς τῆς Δημοσίας Ἐπιχειρήσεως
§ 1. Ἡ ἔννοια τῆς ἐπιχειρήσεως
§ 2. Ἡ ἔννοια τῆς Δημοσίας Ἐπιχειρήσεως
§ 3. Διάκρισις τῆς Δημοσίας Ἐπιχειρήσεως ἀπὸ τὴν ἰδιωτικὴν ἐπιχείρησιν
§ 4. Διάκρισις τῆς Δημοσίας Ἐπιχειρήσεως ἀπὸ τὴν ἐπι-χείρησιν μικτῆς οἰκονομίας
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΙΙ. Ἡ Δημοσία Ἐπιχείρησις ἐν σχέσει πρὸς τὰς λοιπὰς μορφὰς φορέων τῆς δημοσίας ἐπιχειρημα-τικῆς δραστηριότητος
§ 1. Ἡ ἀσκοῦσα ἐπιχειρηματικὴν δραστηριότητα δημοσία ὑπηρεσία
§ 2. Τὸ δημόσιον ἵδρυμα
§ 3. Ἡ δημοσία ἐμπορικὴ ἑταιρία
ΜΕΡΟΣ Β΄.
ΑΝΑΛΥΣΙΣ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ι. Ἡ διοικητικὴ αὐτοτέλεια τῆς Δημοσίας Ἐπιχειρήσεως
ΤΜΗΜΑ Α΄. Ἡ διοίκησις τῆς Δημοσίας Ἐπιχειρήσεως
§ 1. Τὸ Διοικητικὸν Συμβούλιον
§ 2. Ὁ Γενικὸς Διευθυντὴς
§ 3. Κατανομὴ ἁρμοδιοτήτων μεταξὺ τῶν διοικούντων ὀργάνων
ΤΜΗΜΑ Β΄. Περιορισμοὶ τῆς διοικητικῆς αὐτοτελείας τῆς Δημοσίας Ἐπιχειρήσεως
§ 1. Παροχὴ γενικῶν κατευθύνσεων καὶ ὁδηγιῶν
§ 2. Ἔγκρισις ἀποφάσεων
§ 3. Παρακολούθησις τῆς λειτουργίας
§ 4. Ἡ ἐπίδρασις τῶν καταναλωτῶν
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΙ. Ἡ κατ’ ἀρχὴν ἐφαρμογὴ τῶν κανόνων τοῦ ἰδιωτικοῦ δικαίου
§ 1. Ἡ νομικὴ κατάστασις τοῦ προσωπικοῦ
§ 2. Ἡ νομικὴ κατάστασις τῶν διοικούντων
§ 3. Σχέσεις μετὰ τῶν τρίτων
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΙΙ. Ἡ ἐφαρμογὴ τῶν κανόνων τῆς ἰδιωτικῆς οἰκονομίας
§ 1. Σχηματισμὸς τοῦ ἀρχικοῦ κεφαλαίου
§ 2. Ἡ αὔξησις τῆς περιουσίας
§ 3. Οἰκονομικὴ αὐτάρκεια
§ 4. Μὴ ἐφαρμογὴ τῶν κανόνων τοῦ δημοσίου λογιστικοῦ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ IV. Δημόσιος ἔλεγχος ἐπὶ τῆς λειτουργίας τῆς Δημοσίας Ἐπιχειρήσεως
§ 1. Εἴδη ἐλέγχου
§ 2. Ἔλεγχος ὑπὸ εἰδικῶν ὀργάνων
§ 3. Ἔλεγχος ὑπὸ τῶν κυβερνητικῶν ὀργάνων
§ 4. Ἔλεγχος ὑπὸ τοῦ Κοινοβουλίου
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ