Μ. Αρχιμανδρίτου, Η Φυλάκιση, 2η έκδ., 2025
Στο έργο αυτό επιχειρείται η ανάγνωση των πρόδρομων και των σύγχρονων μορφών της φυλάκισης μέσα από τις λειτουργικές χρήσεις τους. Η διερεύνηση της φυλάκισης εκκινεί από τις de facto χρήσεις της, στο πλαίσιο της μονοπρόσωπης επιβολής της και καταλήγει στη σταδιακή διαμόρφωση έννομων πεδίων, εντός των οποίων ρυθμίζεται η κυρωτική της δράση. Ταυτόχρονα εξετάζονται οι πολλαπλοί χώροι εγκλεισμού που ανακύπτουν στην Ιστορία.
Η τριμερής διάκριση των λειτουργιών της φυλάκισης, που παγιώνεται αναφορικά με τον Μεσαίωνα, σε φυλάκιση ως προσωρινή κράτηση (custodial imprisonment), φυλάκιση ως εξαναγκασμός για τέλεση ή παράλειψη κάποιας πράξης (coercive imprisonment) και τέλος φυλάκιση ως τιμωρία (ποινή) (punitive imprisonment), χωρίς να εξαντλεί τις πρακτικές όψεις του θεσμού, υποδεικνύει τις λειτουργικές χρήσεις του, μέχρι τη νεωτερική του εγκαθίδρυση. Η ανάλυση, που επιχειρείται με την έκθεση αυτόνομων θεματικών ενοτήτων, υποδεικνύει τη σταδιακή αποψίλωση της λειτουργίας του εξαναγκασμού. Η φιλελευθεροποίηση του πεδίου της έκτισης της ποινής της φυλάκισης προκύπτει κατά τη διέλευση από την παροχή προνομίων στη διαμόρφωση των ευεργετημάτων και, εντέλει, την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των κρατουμένων.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
Περιεχόμενα
Πρόλογος Α΄ έκδοσης
Ερμηνεία βασικών συντομογραφιών
Εισαγωγή
Μέρος Πρώτο
Από τις de facto συνθήκες εγκλεισμού
στις δομημένες μορφές φυλάκισης: ασχημάτιστη τιμωρία
και οργανωμένη ανταπόδοση
Ι. Μορφές φυλάκισης στον Ηρόδοτο
ΙΙ. Η φυλάκιση στη Βίβλο
ΙΙΙ. Εικόνες φυλάκισης στην Εγγύς Ανατολή
IV. Τα δεσμά ως συνθήκη της φύλαξης
V. Η φυλακή στην κλασική Αθήνα
VΙ. Οι φυλακές στους νόμους του Πλάτωνα
VΙΙ. Η φυλακή στη αρχαία Ρώμη
VΙΙΙ. Η Coercitio, ως εξουσία επιβολής μέτρων εξαναγκασμού
ΙΧ. Η Cognitio extra ordinem και η φυλάκιση
Χ. Οι φυλακές στο Βυζάντιο
Μέρος Δεύτερο
Στη σκιά των σωματικών ποινών.
Η εποχή των πολλαπλών χρήσεων του εγκλεισμού
Ι. Η μεσαιωνική φυλακή
ΙΙ. Ο μοναστικός εγκλεισμός ως μορφή (πρώιμης) φυλάκισης
ΙΙΙ. Η χρήση της φυλάκισης από την Ιερή Εξέταση
ΙV. Η φυλακή εντός του οίκου
V. Οι οίκοι αναμόρφωσης ή/και εργασίας
VΙ. Οι Οίκοι Εργασίας ως πρόδρομοι της σύγχρονης φυλακής: La Casa di Correzione στη Ρώμη
VΙΙ. Η μεταφορά των καταδίκων στις Αποικίες: Transportation
VIΙI. Ο Maconochie και το πείραμα του Norfolk Island
ΙΧ. Το ιρλανδικό-προοδευτικό σύστημα έκτισης της ποινής
X. Μορφές αναγκαστικής εργασίας και φυλάκιση: Penal Servitude
Μέρος Τρίτο
Από την ανταπόδοση στην αναμόρφωση: Η ανέλπιδη αναζήτηση
I. Οι μεταρρυθμιστές και τα εκτιτικά συστήματα
ΙΙ.Η φυλάκιση ως στερητική της ελευθερίας ποινή: 18ος-19ος αιώνας
ΙΙΙ. Δέκατος ένατος αιώνας: Η εποχή των σωφρονιστηρίων
IV. Η πρακτική όψη της αόριστης καταδίκης: Elmira Reformatory
V. Η ποινή της φυλάκισης: Από τον δέκατο ένατο προς τον εικοστό αιώνα.
VI. Οι νέες προοπτικές της αναμόρφωσης
VIΙ. Η αναμόρφωση ως θεραπεία: το ιατρικό μοντέλο
VIIΙ. Η φυλακή και το νέο άνοιγμα στην κοινότητα
ΙΧ. Τα επτά οικουμενικά αξιώματα της ορθής «σωφρονιστικής συνθήκης».
X. Οι κατευθυντήριες αρχές της έκτισης σε ιστορική προοπτική
Μέρος Τέταρτο
Ειδικά θέματα: Δομές και δράσεις της φυλάκισης
Ι. Οι θεωρητικές βάσεις της μεταχείρισης του κρατουμένου
ΙΙ. Η απομόνωση ως καθεστώς φύλαξης και ως πειθαρχικό μέτρο
IΙΙ. Η φυλάκιση ως οιονεί σωματική ποινή
IV. Η υποκουλτούρα των φυλακών
V. Η φυλάκιση ως τρόπος επίλυσης ιδιωτικών διαφορών
VΙ. Η εργασία στη φυλακή
VΙΙ. Είδη προγνώσεων στην έκτιση της ποινής
Μέρος Πέμπτο
Οι κανόνες και οι εφαρμογές τους: Συγκλίσεις και αποκλίσεις των θεωρητικών προτάσεων και των πρακτικών εφαρμογών
Ι. Η διαμόρφωση του έννομου πεδίου της έκτισης της ποινής της φυλάκισης
1. Ήπιο και αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο
2. Η οργάνωση του έννομου πεδίου των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων
3. Οι κανόνες της Κοινωνίας των Εθνών
ΙΙ. Από τους πρώτους κανόνες στις σύγχρονες εφαρμογές: Θεμελιώδεις αρχές για τη μεταχείριση των κρατουμένων – Τα νομοθετικά κείμενα
ΙΙΙ. Οι ευρωπαϊκοί σωφρονιστικοί κανόνες – Το ελληνικό κανονιστικό πλαίσιο
ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ (Ν. 2776/1999, ΦΕΚ Α΄ 291/24.12.1999 όπως ισχύει μετά τους Ν. 4985/2022, ΦΕΚ Α΄ 203/27.10.2022 και Ν. 5187/2025, ΦΕΚ Α΄ 48/21.3.2025) (άρθρα 1-87, 75-76)
Βιβλιογραφία
Ι. Αρχαίες πηγές
ΙΙ. Ειδικές αναφορές
ΙΙΙ. Βασική βιβλιογραφία

















