Κ. Χατζηκώστας, Η αυτουργία στη νομολογία του διεθνούς ποινικού δικαστηρίου, 2023
Στο επίκεντρο αυτής της μονογραφίας βρίσκεται η ανάλυση της νομολογίας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την αυτουργία. Με όχημα τη συστηματική εξέταση των σχετικών αποφάσεων του Δικαστηρίου αναλύονται ζητήματα γύρω από την ατομική ποινική ευθύνη. Επιπλέον, προτείνεται μια εναλλακτική λύση για την ποινική αξιολόγηση της δράσης των βασικών υπαίτιων των διεθνών εγκλημάτων, προκειμένου να καταστεί εφικτή η κατά το δυνατόν ακριβής εκτίμηση του αδίκου της συμπεριφοράς τους, σύμφωνα με τις αρχές της νομιμότητας και της ενοχής.
Το έργο διαρθρώνεται σε πέντε κεφάλαια με το πρώτο να αποτελεί μια εκτενή εισαγωγή όπου επιχειρείται η σκιαγράφηση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει και των εντάσεων που καλείται να διαχειριστεί η νομολογία του ΔΠΔ. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι λύσεις που επιχείρησαν να δώσουν οι συντάκτες του Καταστατικού του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου της Νυρεμβέργης και η νομολογία των ad hoc διεθνών ποινικών δικαστηρίων στο πρόβλημα της εξέτασης της ποινικής ευθύνης που προκύπτει από τη συμμετοχή του ατόμου σε μια συλλογική εγκληματική δράση. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται αναλυτικά η νομολογία του ΔΠΔ σε σχέση με τη θεμελίωση αυτουργικής ευθύνης. Το τέταρτο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στην αξιολόγηση των θέσεων της νομολογίας του ΔΠΔ για την αυτουργία και στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο αυτής της μονογραφίας, αναλύεται το άδικο της συμπεριφοράς των βασικών υπαιτίων, που συνίσταται κατά κύριο λόγο στην κινητοποίηση και στο συντονισμό της συλλογικής εγκληματικής δράσης.
Τα αποτρόπαια εγκλήματα που φαίνεται ότι διαπράχθηκαν στο έδαφος της Ουκρανίας τη χρονιά που πέρασε (και όχι μόνο αυτά) δείχνουν, δυστυχώς, ότι η προβληματική της παρούσας μονογραφίας παραμένει επίκαιρη καθιστώντας το παρόν μια πολύτιμη επιλογή για την ενημέρωση κάθε αναγνώστη.
Edition info
Table of contents +
Περιεχόμενα
Συντομογραφίες
Κεφάλαιο 1
Εισαγωγή
1. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των διεθνών εγκλημάτων
2.
Ο κίνδυνος της έκπτωσης των θεμελιωδών αρχών στο διεθνές ποινικό δίκαιο
3. Η δομή αυτής της μονογραφίας
Κεφάλαιο 2
Από τη Νυρεμβέργη στα ad hoc διεθνή ποινικά δικαστήρια: αναζητώντας το “ιδανικό” μοντέλο για τον καταλογισμό
της ατομικής ποινικής ευθύνης
1. Η κληρονομιά της Νυρεμβέργης
2.
Η αυτουργία στη νομολογία των ad hoc διεθνών ποινικών δικαστηρίων: Η κατασκευή της Κοινής Εγκληματικής Επιχείρησης (Joint Criminal Enterprise)
Κεφάλαιο 3
Η αυτουργία στη νομολογία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου
1.
Οι διατάξεις του Καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την ατομική ποινική ευθύνη
2.
Μια σύντομη παρέκβαση: Η διδασκαλία του Roxin για την κυριαρχία επί της πράξης
3.
Η ερμηνεία του άρθρου 25(3)(α) του Καταστατικού από τη νομολογία του Δικαστηρίου
3
Η νομολογία του Δικαστηρίου και η θεωρία της κυριαρχίας επί της πράξης.
3.1
Οι θέσεις της πλειοψηφίας των δικαστών για τη διάκριση μεταξύ αυτουργίας και συμμετοχής
3.1
Η διαφοροποίηση της μειοψηφίας: οι απόψεις των δικαστών Fulford, van den Wyngaert, Eboe-Osuji και Morrison
3.2 Οι επιμέρους μορφές αυτουργίας στη νομολογία του Δικαστηρίου
3.2.1 Η φυσική αυτουργία
3.2.2. Η συναυτουργία
3.2.2
Μια ατελέσφορη προσπάθεια για την υιοθέτηση της θεωρίας της κυριαρχίας επί της πράξης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία: η απόφαση του Πρωτοβάθμιου Τμήματος στην υπόθεση Stakić
3.2.2
Η συναυτουργία στη νομολογία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου – οι θέσεις της πλειοψηφίας των δικαστών
3.2.2
Οι θέσεις της μειοψηφίας των δικαστών για τη συναυτουργία
3.2
Η έμμεση αυτουργία και η θεωρία για την άσκηση κυριαρχίας μέσω ενός οργανωμένου μηχανισμού εξουσίας
3.2.3.1 Οι θέσεις της πλειοψηφίας των δικαστών
3.2.3
Οι αντιρρήσεις των δικαστών van den Wyngaert και Morrison
3.2.4 Η έμμεση συναυτουργία
3.2.4
Ένας θεμιτός συνδυασμός διαφορετικών μορφών συμμετοχής ή ένα προϊόν δικαστικής αυθαιρεσίας; Οι θέσεις της πλειοψηφίας των δικαστών
3.2.4
Οι αντιρρήσεις της δικαστή van den Wyngaert για την έμμεση συναυτουργία
3.2.5. Μια πρόσφατη εξέλιξη με άγνωστη συνέχεια
Κεφάλαιο 4
Η αξιολόγηση της νομολογίας
του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την αυτουργία
1.
Η διδασκαλία για την κυριαρχία επί της πράξης και η υιοθέτησή της από την πλειοψηφία των δικαστών
1
Η μεθοδολογία των δικαστών και η αναζήτηση μιας ιδιαίτερης δογματικής για τη συμμετοχή
1
Η διδασκαλία για την κυριαρχία επί της πράξης: Μια σύγχρονη θεωρία με σοβαρές δογματικές αδυναμίες
2.
Η συναυτουργία στη νομολογία του ΔΠΔ. Κριτική προσέγγιση και μια πρόταση για επιστροφή στη στενή αντικειμενική θεώρηση
3.
Η διδασκαλία για την οργανωτική κυριαρχία: Ένα αποτελεσματικό εργαλείο στη διάθεση του Δικαστηρίου ή μια θεωρία με πήλινα πόδια;
4.
Η έμμεση συναυτουργία: Ένας θεμιτός συνδυασμός διαφορετικών μορφών αυτουργίας
5.
Οι μορφές συμμετοχής στο έγκλημα κατά το άρθρο 25(3) του Καταστατικού και η επιμέτρηση της ποινής
6. Συμπεράσματα και προβληματισμοί
Κεφάλαιο 5
Η ποινική αντιμετώπιση των πρωταίτιων
της συλλογικής εγκληματικής δράσης
1.
Οι ενορχηστρωτές της συλλογικής εγκληματικής δράσης και οι δυσκολίες της αξιολόγησης της ποινικής τους ευθύνης
2.
Παρέκβαση: η δομή των διεθνών εγκλημάτων στο κείμενο του Καταστατικού
2.1 Τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας
2.2 Η γενοκτονία
2.3 Τα εγκλήματα πολέμου
2.4 Το έγκλημα της επίθεσης
2.5 Συμπεράσματα
3.
Σε αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων για την αξιολόγηση της συμπεριφοράς των πρωταίτιων της συλλογικής εγκληματικής δράσης
4. Η τυποποίηση ηγετικών εγκλημάτων στο Καταστατικό
Βιβλιογραφία
Ι. Ελληνική
ΙΙ. Ξένη
Content type
Categories
Related editions
