Α. Καστανίδης, Προστατευτικές για τον καταναλωτή δικονομικές ρυθμίσεις στο πεδίο της διαγνωστικής διαδικασίας, 2025
Τα τελευταία χρόνια διαμορφώνεται σταδιακά ένα ειδικό δικονομικό δίκαιο προστασίας του καταναλωτή, που αποκλίνει από τις γενικές δικονομικές ρυθμίσεις. Σκοπό της παρούσας μελέτης αποτελεί η συνειδητοποίηση της ανάγκης επαναποτίμησης δικονομικών θεσμών και αξιωμάτων, με ταυτόχρονη υιοθέτηση ερμηνευτικών λύσεων που θίγουν κατά το δυνατό λιγότερο τη φυσιογνωμία του αυτόνομου δικονομικού μας δικαίου.
Η μελέτη διαρθρώνεται συστηματικά σε 9 παραγράφους, με έμφαση στα ζητήματα που απασχολούν εντονότερα την πράξη, όπως ζητήματα σχετικά με τη σύμβαση έως τον χρόνο άσκησης της αγωγής, τη διεθνή δικαιοδοσία, ειδικότερα ζητήματα κατά τόπον αρμοδιότητας, και τις ρήτρες διαμεσολάβησης. Μεγάλο μέρος του έργου είναι αφιερωμένο στον αυτεπάγγελτο έλεγχο καταχρηστικότητας των προδιατυπωμένων όρων και στο δίκαιο απόδειξης, εστιάζοντας στις αποδεικτικές διευκολύνσεις και τις εξειδικευμένες συμβατικές ρήτρες, όπου μέσα από κρίσιμα νομολογιακά παραδείγματα και πρακτικές προσεγγίσεις δίνονται λύσεις σε δυσεπίλυτα ερμηνευτικά και καθημερινά ζητήματα κατά την εφαρμογή όλων των δικονομικών ρυθμίσεων.
Edition info
Table of contents +
Πίνακας περιεχομένων
Πρόλογος
Κυριότερες συντομογραφίες
§ 1. Ειδικό δικονομικό δίκαιο προστασίας του καταναλωτή (eigenständiges Verbraucherprozessrecht, Verbraucherverfahrens- als Sonderprozessrecht)
Ι. Ιστορικά δεδομένα
ΙΙ. Η ανάδυση του ειδικού δικονομικού δικαίου προστασίας του καταναλωτή
§ 2. Η έννοια του «καταναλωτή»
§ 3. Το πρόβλημα των συμβάσεων διττού σκοπού
§ 4. Η μετατόπιση του σκοπού της σύμβασης έως το χρόνο άσκησης της αγωγής
§ 5. Το πρόβλημα της «καταχρηστικής επίκλησης» της καταναλωτικής ιδιότητας
§ 6. Ζητήματα διεθνούς δικαιοδοσίας και κατά τόπον αρμοδιότητας
I. Τελολογικό θεμέλιο της προστατευτικής για τον καταναλωτή δικαιοδοτικής βάσης
ΙΙ. Προστασία του καταναλωτή στη Σύμβαση της Χάγης του 2019 για την αναγνώριση και την εκτέλεση αλλοδαπών δικαστικών αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις
ΙΙΙ. Θεμελίωση διεθνούς δικαιοδοσίας σε περιπτώσεις προσβολής προσωπικών δεδομένων (άρθρ. 79§2 ΓΚΠΔ)
IV. Οι κατ’ ιδίαν προϋποθέσεις εφαρμογής της προστατευτικής δικαιοδοτικής βάσης στον ΚανΒρ Ια
1. Η κατοικία του ενάγοντος ή του εναγόμενου καταναλωτή σε κράτος μέλος ή η κατοικία του εναγόμενου προμηθευτή σε κράτος μέλος
2. Στοιχείο αλλοδαπότητας-κρίσιμος χρόνος για τον εντοπισμό της κατοικίας του καταναλωτή
3. Σύμβαση μεταξύ καταναλωτή και προμηθευτή
4. Καταναλωτικές συμβάσεις του άρθρ. 17§1 ΚανΒρ Ια
5. Η εξαίρεση των συμβάσεων μεταφοράς στο άρθρ. 17§3 ΚανΒρ Ια
V. Συμφωνίες παρέκτασης διεθνούς δικαιοδοσίας και κατά τόπον αρμοδιότητας σε καταναλωτικές συμβάσεις
1. Συμφωνίες παρέκτασης διεθνούς δικαιοδοσίας
Α. Συμφωνία παρέκτασης που άπτεται μίας από τις συμβάσεις του άρθρ. 17§1 στ. α’-γ’ ΚανΒρ Ια: εφαρμογή του άρθρ. 19 ΚανΒρ Ια
Β. Συμφωνία παρέκτασης που αφορά καταναλωτική σύμβαση μη εμπίπτουσα στο άρθρ. 17§1 και ορίζει δικαστήριο κράτους μέλους ως έχον αποκλειστική διεθνή δικαιοδοσία (άρθρ. 25 ΚανΒρ Ια)
Γ. Συμφωνία παρέκτασης που άπτεται καταναλωτικής διαφοράς που δεν εμπίπτει στο άρθρ. 17§1 ΚανΒρ Ια και απονέμει διεθνή δικαιοδοσία σε δικαστήριο τρίτης χώρας
2. Ουσιαστικό κύρος συμφωνίας παρέκτασης: ιδίως ο έλεγχος της καταχρηστικότητας της ρήτρας παρέκτασης διεθνούς δικαιοδοσίας και κατά τόπον αρμοδιότητας κατά την Οδηγία 93/13/ΕΟΚ
3. Ειδικά διαδικαστικά ζητήματα από την παρέκταση κατά τόπον αρμοδιότητας σε καταναλωτικές διαφορές
VΙ. Ζητήματα ευρωπαϊκής εκκρεμοδικίας
VIΙ. Το πρόβλημα της συρροής ενδοσυμβατικής και αδικοπρακτικής ευθύνης
§ 7. Ρήτρα διαμεσολάβησης, διαμεσολαβητική απόπειρα και διαγνωστική δίκη
§ 8. Αυτεπάγγελτος έλεγχος καταχρηστικότητας προδιατυπωμένων όρων και δοκιμασία των δικονομικών αρχών
Ι. Η εξέλιξη του αυτεπάγγελτου (ex officio) ελέγχου της καταχρηστικότητας προδιατυπωμένων όρων στη νομολογία του ΔΕΕ
ΙΙ. Συντεταγμένες άσκησης του αυτεπάγγελτου ελέγχου
ΙΙΙ. Δογματικό θεμέλιο της συζητητικής αρχής και του καθήκοντος καθοδήγησης: σχέση με τον αυτεπάγγελτο έλεγχο
IV. Η δικονομική μεταχείριση του ισχυρισμού της καταχρηστικότητας – Η διαδικασία διεξαγωγής του αυτεπάγγελτου ελέγχου της καταχρηστικότητας προδιατυπωμένης ρήτρας στην ελληνική δικονομική πραγματικότητα
1. Προβολή του ισχυρισμού της καταχρηστικότητας
2. Παράλειψη προβολής (ή αόριστη προβολή) του ισχυρισμού της καταχρηστικότητας προδιατυπωμένης ρήτρας
3. Δικονομική μεταχείριση του ισχυρισμού της καταχρηστικότητας στο δεύτερο δικαιοδοτικό βαθμό
4. Αναιρετική δίκη
V. Ερημοδικία του εναγομένου καταναλωτή
§ 9. Δίκαιο απόδειξης
I. Βάρος επίκλησης και απόδειξης επί καταναλωτικών διαφορών: ιδίως στο πεδίο της διεθνούς δικαιοδοσίας
ΙΙ. Αποδεικτικές διευκολύνσεις του ασθενούς συμβαλλομένου
1. Κατανομή του βάρους απόδειξης
2. Νόμιμα τεκμήρια και αντιστροφή του βάρους απόδειξης ως νομοτεχνικά μέσα προστασίας του καταναλωτή
3. Αντιστροφή βάρους απόδειξης με τελολογική ερμηνεία: ιδίως η απόδειξη αρνητικών γεγονότων
4. Αποδεικτικές διευκολύνσεις στην οδηγία (ΕΕ) 2024/2853 για την ευθύνη του παραγωγού
ΙΙΙ. Αποδεικτικές ρήτρες
1. Τελολογικό θεμέλιο των αποδεικτικών συμβάσεων
2. Ρήτρες αντιστροφής του βάρους απόδειξης (άρθρ. 2§7 στ. κζ’ ν. 2251/1994).
3. Ιδίως οι ρήτρες του μη προσήκοντος περιορισμού των αποδεικτικών μέσων εις βάρος του καταναλωτή (άρθρ. 2§7 στ. κζ’ ν. 2251/1994)
4. Ρήτρα ομολογίας (άρθρ. 2§7 στ. κδ’ ν. 2251/1994)
Βιβλιογραφία
Α. Ελληνική
Β. Ξενόγλωσση
Content type
Categories
Related editions
