Ο. Σπηλιόπουλος, Το Ενωσιακό Κανονιστικό Πλαίσιο ενσωμάτωσης της Βιωσιμότητας στην λειτουργία και στρατηγική των επιχειρήσεων, 2025

Περιεχόμενα

Εισαγωγή

Κεφάλαιο 1

Η οικουμενική δράση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη: Η Ατζέντα

1.1. Καθορισμός των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας και η Διεθνής Δέσμευση για την Επίτευξή τους

1.2. Η υιοθέτηση της Ατζέντας 2030: Μια παγκόσμια Δέσμευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

1.3. Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης: Ένα Σφαιρικό Παγκόσμιο Όραμα για το Μέλλον

Κεφάλαιο 2

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία ως οδικός χάρτης για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

2.1. Η αρμοδιότητα της ΕΕ σχετικά με την ανάληψη δράσεων για την προώθηση… της βιώσιμης ανάπτυξης

2.1.1. Η αειφόρος ανάπτυξη ως θεμελιώδης στόχος της δράσης της ΕΕ σε ενδοενωσιακό και παγκόσμιο επίπεδο

2.1.2. Οι στόχοι, οι αρχές και το πλαίσιο άσκησης της περιβαλλοντικής πολιτικής της ΕΕ

2.1.3. Ο χαρακτήρας της ενωσιακής αρμοδιότητας στον τομέα του περιβάλλοντος

2.2. Οι συνιστώσες της ΕΠΣ και οι δράσεις υλοποίησης

2.2.1. Η αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας της ΕΕ ενόψει του 2030 και του 2050

2.2.2. Ο εφοδιασμός με καθαρή, προσιτή και ασφαλή ενέργεια

2.2.3. Η κινητοποίηση της βιομηχανίας προς την κατεύθυνση μιας καθαρής και κυκλικής οικονομίας

2.2.4. Η κατασκευή και ανακαίνιση κτιρίων με αποδοτικό τρόπο ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων

2.2.5. Η μετάβαση με ταχύτερους ρυθμούς σε έξυπνες και βιώσιμες μορφές κινητικότητας

2.2.6. Η ανάπτυξη ενός βιώσιμου και δίκαιου συστήματος τροφίμων με έμφαση στην υγεία και το περιβάλλον

2.2.7. Η διατήρηση και αποκατάσταση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας

2.2.8. Η στρατηγική μηδενικής ρύπανσης με σκοπό την εξάλειψη των τοξικών ουσιών από το περιβάλλον

Κεφάλαιο 3

Η ενσωμάτωση της διάστασης της βιωσιμότητας στις επενδυτικές στρατηγικές…, στη λειτουργία και στη διακυβέρνηση των επιχειρήσεων

3.1. Η προώθηση της πράσινης χρηματοδότησης και των βιώσιμων επενδύσεων… υπό το πρίσμα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας

3.2. Η διαμόρφωση ενός δεσμευτικού κανονιστικού πλαισίου για τη βιώσιμη χρηματοδότηση… και εταιρική διακυβέρνηση

Κεφάλαιο 4

Η θέσπιση κανόνων διαφάνειας σχετικά με τη βιωσιμότητα των χρηματοοικονομικών… προϊόντων και πολιτικών

4.1. Η ανάγκη θέσπισης κοινών κανόνων για τις γνωστοποιήσεις προς τους επενδυτές

4.2. Η υποχρέωση γνωστοποιήσεων σχετικά με τον τρόπο ενσωμάτωσης των κινδύνων… βιωσιμότητας στις διαδικασίες των υπόχρεων οντοτήτων

4.2.1. Η οριοθέτηση της έννοιας των Κινδύνων Βιωσιμότητας

4.2.2. Οι γνωστοποιήσεις για τους κινδύνους βιωσιμότητας σε επίπεδο οντότητας

4.2.3. Οι γνωστοποιήσεις για τους κινδύνους βιωσιμότητας σε επίπεδο χρηματοοικονομικών προϊόντων

4.3. Η υποχρέωση γνωστοποιήσεων σχετικά με τον τρόπο λήψης υπόψη από τους ΣΧΑ… και τους ΧΣ των κύριων δυσμενών επιπτώσεων των επενδυτικών αποφάσεων και συμβουλών στους παράγοντες αειφορίας

4.4. Η υποχρέωση γνωστοποιήσεων σχετικά με τους στόχους αειφορίας των επενδυτικών προϊόντων

Κεφάλαιο 5

Η καθιέρωση ενιαίου συστήματος ταξινόμησης για βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες

5.1. Σκοπός, αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού για τη διευκόλυνση… των βιώσιμων επενδύσεων (Κανονισμός Taxonomy)

5.2. Η ανάγκη θέσπισης κοινού πλαισίου για τη μετατόπιση των ροών κεφαλαίων προς βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες

5.3. Ο Καθορισμός κριτηρίων για τον χαρακτηρισμό μιας δραστηριότητας ως… περιβαλλοντικά βιώσιμης

5.3.1. Ουσιαστική συμβολή στην επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων

Α. Καθοριστική συμβολή στην επίτευξη του στόχου του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής

Β. Ουσιαστική συμβολή στην προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής

Γ. Σημαντική συμβολή στην προστασία και ορθολογική διαχείριση των υδάτινων και θαλάσσιων πόρων σύμφωνα με τις αρχές της βιωσιμότητας

Δ. Ουσιώδης συνεισφορά στην υλοποίηση της μετάβασης προς ένα σύστημα κυκλικής οικονομίας

Ε. Ουσιώδης συμβολή στην πρόληψη και στον αποτελεσματικό έλεγχο της ρύπανσης

Στ. Ουσιαστική συνεισφορά στη διατήρηση, προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων

5.3.2. Μη πρόκληση σημαντικής επιβάρυνσης στους περιβαλλοντικούς στόχους

5.3.3. Άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας σύμφωνα με ελάχιστες διασφαλίσεις

5.3.4. Συμμόρφωση με τεχνικά κριτήρια ελέγχου

5.4. Συνοπτική Αποτίμηση του Κανονισμού περί Ταξινομίας

Κεφάλαιο 6

Η θέσπιση της υποχρέωσης υποβολής εταιρικών εκθέσεων βιωσιμότητας

6.1. Η Οδηγία 2014/95 σχετικά με τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών από ορισμένες μεγάλες επιχειρήσεις

6.2. Η διεύρυνση των υποχρεώσεων δημοσιοποίησης πληροφοριών βιωσιμότητας… σε πιο συστηματική και καθολική βάση: η Οδηγία CSRD

6.2.1. Η καθιέρωση του όρου «πληροφορίες βιωσιμότητας»

6.2.2. Η διεύρυνση του κύκλου των υπόχρεων επιχειρήσεων

6.2.3. Το περιεχόμενο και η δομή των πληροφοριών βιωσιμότητας.

Α. Η θεματική επέκταση της απαιτούμενης πληροφόρησης

Β. Η προσέγγιση της διπλής σημαντικότητας

Γ. Η ανάγκη γνωστοποίησης πληροφοριών σχετικά με τους άυλους πόρους μιας επιχείρησης

Δ. Οι τομείς υποβολής στοιχείων στο πλαίσιο της δημοσιοποίησης πληροφοριών βιωσιμότητας

6.2.4. Η σημασία και το αντικείμενο των ενωσιακών Προτύπων υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας

6.2.5. Τα κριτήρια διαμόρφωσης των Προτύπων υποβολής πληροφοριών βιωσιμότητας

6.2.6. Η θέσπιση ενωσιακών δεσμευτικών προτύπων υποβολής των εκθέσεων βιωσιμότητας

6.2.7. Καθιέρωση υποχρεωτικού ελέγχου επί των γνωστοποιούμενων πληροφοριών βιωσιμότητας

6.2.8. Το πλαίσιο δημοσιοποίησης και ψηφιοποίησης των πληροφοριών βιωσιμότητας

Κεφάλαιο 7

Κανόνες υπεύθυνης επιχειρηματικής συμπεριφοράς όσον αφορά τη βιωσιμότητα

7.1. Αντικείμενο της Οδηγίας CSDDD

7.2. Η συνειδητοποίηση της ανάγκης για προώθηση προτύπων δέουσας εταιρικής… επιμέλειας σε ενωσιακό και διεθνές επίπεδο

7.3. Η εκτεταμένη κανονιστική εμβέλεια της Οδηγίας CSDDD

7.3.1. Το ratione personae παγκόσμιο πεδίο εφαρμογής: ο ευρύς κύκλος των υπόχρεων συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας

Α. Η υπαγωγή των ενωσιακών εταιρειών στο πεδίο εφαρμογής.

Β. Η υπαγωγή των εταιρειών τρίτων χωρών στο πεδίο εφαρμογής

Γ. Σημασία και Ρήτρα σταδιακής συμμόρφωσης των εταιρειών.

7.3.2. Το ratione materiae πεδίο εφαρμογής: ο ευρύς κύκλος των καλυπτόμενων από την υποχρέωση για υπεύθυνη εταιρική συμπεριφορά δραστηριοτήτων

7.4. Οι επιβαλλόμενες στις εταιρείες υποχρεώσεις άσκησης δέουσας επιμέλειας

7.4.1. Η φύση των υποχρεώσεων των εταιρειών – Λήψη μέτρων ικανών για επίτευξη των στόχων δέουσας επιμέλειας

7.4.2. Τα μέτρα δέουσας επιμέλειας

Α. Η ενσωμάτωση της δέουσας επιμέλειας στις πολιτικές και στα συστήματα διαχείρισης κινδύνων των υπόχρεων εταιρειών

Β. Προσδιορισμός και αξιολόγηση των δυσμενών επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο περιβάλλον

Γ. Η λήψη μέτρων για την πρόληψη ή τον επαρκή μετριασμό και τον τερματισμό των δυσμενών επιπτώσεων

Γ.1. Πρόληψη ή επαρκής μετριασμός των προσδιορισθεισών δυνητικών δυσμενών επιπτώσεων

α. Η υποχρέωση λήψης κατάλληλων μέτρων

β. Η δυνατότητα λήψης πρόσθετων μέτρων

γ. Η λήψη μέτρων έσχατης λύσης

Γ.2. Παύση των πραγματικών δυσμενών επιπτώσεων ή ελαχιστοποίηση της έκτασής τους

Δ. Υιοθέτηση κατάλληλων μέτρων για επανόρθωση πραγματικών δυσμενών επιπτώσεων

Ε. Λήψη μέτρων για ουσιαστική συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη

ΣΤ. Καθιέρωση και διατήρηση μηχανισμού κοινοποίησης και διαδικασίας υποβολής καταγγελιών

Ζ. Παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής και των μέτρων δέουσας επιμέλειας

Η. Δημοσιοποίηση στοιχείων σχετικά με την δέουσα επιμέλεια.

7.5. Δεσμευτικό πλαίσιο εκπλήρωσης των υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας… – Συνέπειες μη συμμόρφωσης

7.5.1. Η εποπτεία της συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας – Το καθεστώς και ο ρόλος των Εποπτικών Αρχών

Α. Καθορισμός αρμόδιας εποπτικής αρχής ανάλογα με την έδρα της εταιρείας

Β. Συνεργασία εποπτικών αρχών για μητρικές και θυγατρικές εταιρείες

Γ. Ρύθμιση αρμοδιοτήτων σε κράτη μέλη με περισσότερες εποπτικές αρχές

Δ. Εξουσίες των Εποπτικών Αρχών

7.5.2. Η επιβολή κυρώσεων για παράβαση των υποχρεώσεων

7.5.3. Αστική ευθύνη των υπόχρεων εταιριών – Προϋποθέσεις

7.6. Αξιολόγηση του αντίκτυπου της Οδηγίας CSDDD για εταιρείες και πολίτες

Κεφάλαιο 8

Το πλαίσιο βελτίωσης της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στα Διοικητικά Συμβούλια… εισηγμένων εταιρειών

8.1. Το πεδίο εφαρμογής

8.2. Η υποχρέωση επίτευξης επιμέρους ποσοτικών στόχων

Συμπερασματικές παρατηρήσεις

Η Αρχή της Βιωσιμότητας ως μοχλός μετεξέλιξης του ρόλου και της λειτουργίας… των επιχειρήσεων

Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία

Ελληνόγλωσση Βιβλιογραφία