Μ. Στυλιανίδου, Κώδικας Δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων, 2023

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

VIIΠΡΟΛΟΓΟΣ

IXΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

1ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ

11ΚΕΦΑΛΑΙΟ A΄: O Κώδικας Δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων ως μέσο ήπιου δικαίου

11Εισαγωγικές Παρατηρήσεις

151. Ήπιο δίκαιο: ένα άτυπο καθοδηγητικό εργαλείο - συμπληρωματικό του νόμου

222. Ο Κώδικας Δεοντολογίας ως πολιτική δέσμευση

273. Ήπιο δίκαιο: ήπια διακυβέρνηση για την αντιμετώπιση του επιζήμιου φορολογικού ανταγωνισμού

31ΚΕΦΑΛΑΙΟ B΄: O Κώδικας Δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων ως μέσο εφαρμογής της Ανοικτής Μεθόδου Συντονισμού (ΑΜΣ)

311. Η Ανοικτή Μέθοδος Συντονισμού (ΑΜΣ)

352. Ο Κώδικας Δεοντολογίας ως διαδικασία τύπου Ανοικτής Μεθόδου Συντονισμού (ΑΜΣ)

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΤΟ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ

41ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄: Το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του Κώδικα

41Εισαγωγικές Παρατηρήσεις

421. Κράτη μέλη

432. Εξόχως απόκεντρες περιφέρειες (ΕΑΠ)

463. Ευρωπαϊκά εδάφη για τις εξωτερικές σχέσεις των οποίων είναι υπεύθυνο ένα κράτος μέλος

474. Υπερπόντιες Χώρες και Εδάφη

485. Ειδικές περιπτώσεις: μικρά νησιά

516. Τρίτες χώρες

52α) Συμφωνίες και εταιρικές σχέσεις με τρίτες χώρες (2001-2015)

56β) Συμμετοχή σε διάλογο με γειτονικές τρίτες χώρες (2010-2019)

60γ) Ενωσιακός κατάλογος μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας (2016-2019)

63δ) Ενωσιακός κατάλογος μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας (2020-2023)

66Συμπερασματικές Παρατηρήσεις

67ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄: Το ουσιαστικό πεδίο εφαρμογής του Κώδικα

67Εισαγωγικές Παρατηρήσεις

69Βήμα 1: Είναι το φορολογικό καθεστώς εντός του πεδίου εφαρμογής;

70Βήμα 2: Είναι το φορολογικό καθεστώς δυνητικά επιβλαβές;

72Βήμα 3: Είναι πράγματι επιβλαβές το φορολογικό καθεστώς;

73Βήμα 4: Είναι ωστόσο δικαιολογημένο το επιζήμιο φορολογικό καθεστώς;

731. Βήμα 1: Είναι το φορολογικό καθεστώς εντός του πεδίου εφαρμογής;

73Εισαγωγή: Φόροι που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα.

741.1. Φορολογία Επιχειρήσεων

751.2. Έμμεση φορολογία

761.3. Φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων

781.4. Εξαιρούμενοι επιχειρηματικοί τομείς: ναυτιλία και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες

801.5. «Μέτρα»

811.6. «Επηρεάζουν ή μπορεί να επηρεάσουν με σημαντικό τρόπο»

841.7. Επιχειρηματική Δραστηριότητα

841.8. Στην Ένωση

842. Βήμα 2: Είναι το φορολογικό καθεστώς δυνητικά επιβλαβές;

84Εισαγωγή: τα κριτήριο «της πύλης»

862.1. «Σημαντικά χαμηλότερο επίπεδο φορολόγησης», «πραγματικό επίπεδο φορολόγησης», «μηδενική φορολόγηση», «το πραγματικό επίπεδο φορολόγησης»

882.2. Εφαρμογή

922.3. Αναθεώρηση

943. Βήμα 3: Είναι πράγματι επιβλαβές το φορολογικό καθεστώς;

94Εισαγωγή: τα κριτήρια αξιολόγησης

1003.1. Διαχωρισμός πλεονεκτημάτων

1003.1.1. Ορισμός

1033.1.2. Εφαρμογή

103Α. De jure Αξιολόγηση

108Β. De facto Αξιολόγηση

1093.2. Διαχωρισμός πλεονεκτημάτων ΙΙ

1093.2.1. Ορισμός

1123.2.2. Εφαρμογή

1143.3. Κριτήριο ουσίας

1143.3.1. Ορισμός

1203.3.2. Εφαρμογή

1253.4. Κριτήριο προσδιορισμού κέρδους

1253.4.1. Ορισμός

1323.4.2. Εφαρμογή

1353.5. Κριτήριο διαφάνειας

1353.5.1. Ορισμός

1383.5.2. Εφαρμογή

1414. Βήμα 4: Είναι ωστόσο δικαιολογημένο το επιζήμιο φορολογικό καθεστώς;

141Εισαγωγή: αιτιολογήσεις

1424.1. Απουσία επιζήμιων επιπτώσεων στις οικονομίες άλλων κρατών μελών

1434.2. Υποστήριξη της οικονομικής ανάπτυξης συγκεκριμένων περιοχών

1454.3. Διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ και ορισμένων τομέων

1454.4. Νομικά προηγούμενα

1465. Συμπερασματικές παρατηρήσεις

146Βήμα 1: Είναι το φορολογικό καθεστώς εντός του πεδίου εφαρμογής;

147Βήμα 2: Είναι το φορολογικό καθεστώς δυνητικά επιβλαβές;

148Βήμα 3: Είναι πράγματι επιβλαβές το φορολογικό καθεστώς;

151Βήμα 4: Δικαιολογείται το φορολογικό καθεστώς παρά το γεγονός ότι πληροί τα κριτήρια του Κώδικα;

152ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄: Ο Κώδικας Δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων: ένα μέτρο αυστηρού δικαίου;

152Εισαγωγικές Παρατηρήσεις

1521. Το καθεστώς του ήπιου δικαίου του Κώδικα υπό αμφισβήτηση;

1552. Η σημασία των εθνικών φορολογικών μέτρων που τέθηκαν στη διαδικασία αξιολόγησης

1613. Συμπερασματικές Παρατηρήσεις

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ

Η ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΗΣ ΣΛΕΕ

ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ

166ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄: Ανταγωνισμός ή αλληλοσυμπλήρωση των δύο καθεστώτων;.

1661. Συμπληρωματικότητα

1661.1. Κριτήρια επιλεκτικότητας, γενικά μέτρα και επικάλυψη

1661.1.1. Επιλεκτικότητα στο πλαίσιο του συστήματος φορολογικών ενισχύσεων

1671.1.2. Επιλεκτικότητα σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας

1671.1.3. Γενικά μέτρα κατά την έννοια του Κώδικα Δεοντολογίας

1681.1.4. Επαλληλία

1691.1.5. Κρατικές ενισχύσεις για την καταπολέμηση του επιβλαβούς φορολογικού ανταγωνισμού

170ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄: Ο Κώδικας Δεοντολογίας ως μέσο ενίσχυσης του καθεστώτος κρατικών ενισχύσεων

1701. Αλληλεπίδραση μεταξύ της πολιτικής και της νομικής σφαίρας

1701.1. Δυνατότητα επανεξέτασης από την Επιτροπή

1711.2. Επέκταση του ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων

1722. Ανταγωνισμός

1722.1. Ανεξάρτητες περιπτώσεις εφαρμογής

1732.2. Προτεραιότητα των κρατικών ενισχύσεων

1732.3. Αμοιβαία εξάρτηση

1743. Ποιο είναι το μέλλον των δύο καθεστώτων;

1743.1. Προσδιορισμός του γενικού μέτρου/μέτρου αναφοράς

1753.2. Εκσυγχρονισμός των καθεστώτων

1764. Πρακτική εφαρμογή: φορολογικές αποφάσεις τύπου «tax rulings» υπό το πρίσμα των ενωσιακών κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων και του Κώδικα Δεοντολογίας

1764.1. Τα πραγματικά περιστατικά

1784.1.1. Ιρλανδία και Apple

1794.1.2. Λουξεμβούργο και FIAT

1804.1.3. Κάτω Χώρες και Starbucks

1814.2. Σύνδεση με το καθεστώς των κρατικών ενισχύσεων

1824.2.1 Φύση των φορολογικών αποφάσεων

1824.2.2. Στοιχεία που συνιστούν την ενίσχυση

1834.2.3. Δοκιμή επιλεκτικότητας

1854.2.4. Ύπαρξη οφέλους

1854.3. Σύνδεση με τον Κώδικα Δεοντολογίας

1864.3.1. Επιβλαβής χαρακτήρας

1864.3.1.1. Γενικό πλαίσιο των διοικητικών πρακτικών

1864.3.1.2. Η ειδική περίπτωση των φορολογικών αποφάσεων.

187Συμπερασματικές παρατηρήσεις

189ΤΕΛΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

193ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Ο αναθεωρημένος κώδικας δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων στην Ε.Ε.

205ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

205Ελληνόγλωσση

206Ξενόγλωσση