Λ. Βασενχόβεν, Η πολεοδομία σε δίνη, 2025


Λ. Βασενχόβεν, Η πολεοδομία σε δίνη, 2025

Στο παρόν έργο αναπτύσσεται η έννοια της πολεοδομίας και η εξέλιξή της κατά την πρώτη πεντηκονταετία ισχύος του Συντάγματος του 1975. Αυτή η εξέλιξη αντανακλάται στην πληθώρα νομοθετημάτων που ψηφίστηκαν κατά την περίοδο αυτή, χωρίς πάντως να αποτελέσουν συνεκτική νομοθεσία και να συγκροτήσουν νομικούς κανόνες με συνέπεια και σαφήνεια, ώστε να εξυπηρετηθεί η ασφάλεια δικαίου, που αποτελεί βασικό στοιχείο του κράτους δικαίου. Από την εφαρμογή των νομοθετημάτων αυτών προκλήθηκε πλούσια νομολογία, κυρίως του Συμβουλίου της Επικρατείας, με αποτέλεσμα νομοθεσία και νομολογία να διαμορφώσουν ένα συνολικό νομικό καθεστώς για την πολεοδομία και τη χωροταξία, που εκ των πραγμάτων υπαγορεύει το πλαίσιο στο οποίο οφείλει να κινείται ο πολεοδομικός σχεδιασμός και το οποίο παρουσιάζεται και αξιολογείται συμπερασματικά από τον Συγγραφέα.
Ο Συγγραφέας προσεγγίζει το θέμα από την οπτική γωνία του χωροτάκτη και του πολεοδόμου, και αντίστοιχα απευθύνεται με τρόπο κατανοητό σε μηχανικούς, πολεοδόμους, αλλά και νομικούς στο πλαίσιο του οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, που αποτελούν έτσι και αλλιώς παραμέτρους της χωροταξίας και της πολεοδομίας, καθώς και των επιμέρους τομεακών πολιτικών που επηρεάζουν την οργάνωση του χώρου, όπως οι πολιτικές για το περιβάλλον και την προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων ή της πολιτιστικής κληρονομιάς. Με δεδομένο, όμως, ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός –όπως άλλωστε και οι χωροταξικές ρυθμίσεις– αναπτύσσεται σε συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο, στο βιβλίο γίνεται ευρεία αναφορά στη νομοθεσία και τη νομολογία που συγκροτούν το νομικό καθεστώς που διέπει τις πολεοδομικές ρυθμίσεις και εφαρμογές.

Πληροφορίες έκδοσης

Τίτλος
Η πολεοδομία σε δίνη
Πενήντα χρόνια από το σύνταγμα του 1975 στα τοπικά πολεοδομικά σχέδια
© 2025
Διεύθυνση Σειράς
Συγγραφέας
Σειρά
ISBN
978-618-247-002-2
Σελίδες
XXIV + 448
Τιμή
€ 40,00
Σε απόθεμα

Πίνακας περιεχομένων   +

Πίνακας Περιεχομένων

Πρόλογος

Προοίμιο

Κεφάλαιο 1Το ευρύτερο πλαίσιο: Εισαγωγή

Η οπτική του πολεοδόμου

Χρονολόγιο: Ανασκόπηση της περιόδου

Ιστορική συγκυρία: Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση

Σύντομη παρουσίαση των κεφαλαίων

Διευκρινίσεις για επιμέρους θέματα

Κεφάλαιο 2: Οι πόλεις

Εισαγωγικό σημείωμα

2.1. Τα προβλήματα των πόλεων και οικισμών

2.2. Πληθυσμός και μετανάστευση

2.3. Ευρώπη: Αστικοποίηση και συνοχή

2.4. Παραγωγή και εργασία

2.5. Το δικαίωμα στην πόλη

2.6. Υποδομές και χρήση γης

2.7. Κατοικία

2.8. Εισόδημα, ανεργία και ποιότητα ζωής

2.9. Διοίκηση των πόλεων

2.10. Βιώσιμες πόλεις

Συμπέρασμα

Κεφάλαιο 3: Πολεοδομικός σχεδιασμός… και το σύστημα του σχεδιασμού του χώρου

Εισαγωγικό σημείωμα

3.1. Τι είναι ο πολεοδομικός σχεδιασμός;

3.2. Συστήματα πολεοδομικού σχεδιασμού σε Ευρωπαϊκές χώρες

3.3. Μητροπολιτικές περιοχές

3.4. Ελληνικό σύστημα σχεδιασμού

3.5. Επιρροές της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Συμπέρασμα

Κεφάλαιο 4: Οι νόμοι

Εισαγωγικό σημείωμα

4.1. Το Σύνταγμα του

4.2. Νομοθεσία: Επισκόπηση Ελληνικών βασικών νομοθετημάτων.

4.3. Χωροταξία

4.4. Οι κύριοι πολεοδομικοί νόμοι

4.5. Βιομηχανία και εμπόριο

4.6. Τουρισμός

4.7. Αγροτικές και δασικές περιοχές – Παράκτιες ζώνες

4.8. Φυσική και πολιτιστική κληρονομιά, περιβαλλοντική προστασία και κλίμα

4.9. Οδοί, στάθμευση, συγκοινωνίες

4.10. Πολεοδομικά σχέδια και χρήσεις γης

4.11. Κατοικία, συνεταιρισμοί, ειδικές κατηγορίες οικισμών και οριοθέτηση

4.12. Δόμηση, οικοδομικός κανονισμός και σχετικές παράμετροι

4.13. Μηχανισμοί και ειδικά δικαιώματα

4.14. Εκτός σχεδίου δόμηση

4.15. Αυθαίρετη δόμηση

4.16. Στρατηγικές επενδύσεις και πολεοδομική ανάπτυξη

4.17. Κτηματολόγιο και γεωχωρικές πληροφορίες

4.18. Τοπική αυτοδιοίκηση

4.19. Κωδικοποίηση πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας

4.20. Νομοθεσία – Επισκόπηση επιλεγμένων ξένων νομοθετημάτων.

Συμπέρασμα

Παράρτημα κεφαλαίου 4: Περιεχόμενα Κώδικα Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας (2024).

Κεφάλαιο 5: Νομολογία

Εισαγωγικό σημείωμα

5.1. Νομολογία και νομοθεσία

5.2. Τοπικές υποθέσεις και αρμοδιότητες τοπικής αυτοδιοίκησης

5.3. Πολεοδομικό κεκτημένο και μεταβολή χρήσεων «επί τα χείρω»

5.4. Προστασία ιδιωτικών ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων

5.5. Βιώσιμη ανάπτυξη και περιβαλλοντική προστασία

5.6. Φέρουσα ικανότητα

5.7. Αυθαίρετη δόμηση

5.8. Εκτός σχεδίου δόμηση

5.9. Οριοθέτηση οικισμών προϋφιστάμενων του ΝΔ του

5.10. Εφαρμογή του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ)

Κεφάλαιο 6: Τα σχέδια: Μελέτες περίπτωσης

Εισαγωγικό σημείωμα

6.1. Διεθνή παραδείγματα

6.2. Αθήνα και Αττική

6.3. Δήμος Διονύσου Αττικής

6.4. Οικισμοί προ του 1923: Οριοθέτηση

6.5. Ναύπλιο

6.6. Σκύρος

Συμπέρασμα

Κεφάλαιο 7: Ο ανθρώπινος συντελεστής

Εισαγωγικό σημείωμα

7.1. Συμμετοχή

7.2. Η γνώμη των πολεοδόμων: Συνεντεύξεις

7.3. (1). Από τι κρίνεται η αποτελεσματικότητα. του πολεοδομικού σχεδιασμού;

7.4. (2). Ποιος είναι ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης. στον πολεοδομικό σχεδιασμό;

7.5. (3). Είναι ο κρατικός συγκεντρωτισμός. μια κρίσιμη παράμετρος (ή ένα πρόβλημα;) του πολεοδομικού σχεδιασμού;

7.6. (4). Είναι επαρκής η συμμετοχή των πολιτών. και η διαδικασία διαβούλευσης κατά τον πολεοδομικό σχεδιασμό;

7.7. (5). Σε ποια επίπεδα κινείται η κατανόηση από τους πολίτες. της διαδικασίας του πολεοδομικού σχεδιασμού;

7.8. (6). Ποια είναι η σχέση του πολεοδομικού σχεδιασμού. με τον οικοδομικό κανονισμό;

7.9. (7). Ποιοι είναι οι αποφασιστικοί παράγοντες που προσδιορίζουν. την χορήγηση αδειών δόμησης;

7.10. (8). Ποιόν χαρακτηρισμό θα χρησιμοποιούσατε για να περιγράψετε. την σχέση κράτους και πολιτών, σε σχέση πάντα με την ρύθμιση του χώρου;

7.11. (9). Συντονίζεται ο τομεακός σχεδιασμός. (π.χ. για την ανάπτυξη, τον τουρισμό, το περιβάλλον, τις φυσικές καταστροφές, τα δημόσια έργα, τις συγκοινωνίες κ.ά,) με τον πολεοδομικό σχεδιασμό;

7.12. (10). Θα είναι αποτελεσματική η διαδικασία εκπόνησης. και θεσμοθέτηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ);

7.13. (11). Πώς βλέπετε τις προοπτικές του πολεοδομικού σχεδιασμού. στην Ελλάδα;

Συμπέρασμα

Κεφάλαιο 8: Προσδοκίες για το μέλλον

Εισαγωγικό σημείωμα

8.1. Μια προσωπική εξομολόγηση

8.2. Ο κόσμος των βιβλίων

8.3. Μερικές αναιδείς απορίες

8.4. Τρέχουσες τάσεις και το μέλλον

8.5. Ο ψηφιακός κόσμος: A Brave New World

8.6. Προς ένα νέο σύστημα πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού

8.7. Ο θάνατος της πολεοδομίας;

Βιβλιογραφία

Ξενόγλωσση

Ελληνόγλωση

Ο συγγραφέας

Πλαίσια

4.1. Σύνταγμα 1975: Κρίσιμοι όροι, έννοιες και παράμετροι

4.2. Ν. 360/1976: Κρίσιμοι όροι, έννοιες και παράμετροι

4.3. Ν. 2742/1999: Κρίσιμοι όροι, έννοιες και παράμετροι

4.4. Ν. 947/1979: Κρίσιμοι όροι, έννοιες και παράμετροι

4.5. Ν. 1337/1983: Κρίσιμοι όροι, έννοιες και παράμετροι

4.6. Ν. 2508/1997: Κρίσιμοι όροι, έννοιες και παράμετροι

4.7. Ν. 4447/2016: Κρίσιμοι όροι, έννοιες και παράμετροι

4.8. Ν. 4759/2020: Κρίσιμοι όροι, έννοιες και παράμετροι

4.9. Νόμοι για βιομηχανικές και τουριστικές περιοχές: Κρίσιμοι όροι, έννοιες και παράμετροι.

5.1. ΣτΕ – Τοπικές υποθέσεις (1): Έννοιες και παράμετροι

5.2. ΣτΕ – Τοπικές υποθέσεις (2): Έννοιες και παράμετροι

5.3. ΣτΕ – Πολεοδομικό κεκτημένο: Έννοιες και παράμετροι

5.4. ΣτΕ – Ιδιοκτησιακά δικαιώματα: Έννοιες και παράμετροι

5.5. ΣτΕ – Βιώσιμη ανάπτυξη: Έννοιες και παράμετροι

5.6. ΣτΕ – Φέρουσα ικανότητα: Έννοιες και παράμετροι

5.7. ΣτΕ – Αυθαίρετη δόμηση: Έννοιες και παράμετροι

5.8. ΣτΕ – Εκτός σχεδίου δόμηση: Έννοιες και παράμετροι

5.9. ΣτΕ – Οικοδομικός κανονισμός: Έννοιες και παράμετροι

7.1. Ερωτηματολόγιο προς πολεοδόμους

Εικόνες

Τα πιο ωραία παραμύθια του κόσμου … Πηγή έμπνευσης για την πολεοδομία …

2.1. Αναζητώντας την παραμυθένια πόλη

2.2. Πυραμίδα ηλικιών στην Ελλάδα του

2.3. Αστικές και αγροτικές περιοχές της Ευρώπης: Έκταση και πληθυσμός.

2.4. Πυραμίδα ηλικιών της Ευρώπης

2.5. Συνοικισμός στην Βάρνα Βουλγαρίας

3.1. Δανία: Περιπτώσεις τοπικών λεπτομερών σχεδίων

3.2. Μείζον Λονδίνο (Greater London): Σχέδιο με χρονικό ορίζοντα το 2031.

4.1. Άρθρο 32 του Ν. 1577/1985 (210 Α) περί Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού.

6.1. Χάρτης Δήμου Διονύσου

6.2. Εξώφυλλο μελέτης Α΄ Φάσης Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου Διονύσου.

6.3. ΤΠΣ Διονύσου: Εναλλακτικό σενάριο 3 (παρεμβατικό)

6.4. Χάρτης Kaupert (Φύλλο B1.XIX): Περιοχή Σταμάτας

6.5. Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο οικισμού Ναυπλίου του Δήμου Ναυπλίου (1985).

6.6: Έγκριση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου οικισμού Ναυπλίου του Δήμου Ναυπλίου (1985).

6.7. Πρόταση ΓΠΣ Ναυπλίου του

6.8. Πρόταση ΓΠΣ Ναυπλίου του

6.9. ΓΠΣ Ναυπλίου: Πρόταση φάσης Β1 (2017)

6.10. Άργος: Πρόταση σταδίου Β2 ΓΠΣ

6.11. ΓΠΣ Άργους: Χρήσεις γης και προστασία περιβάλλοντος

6.12. Χάρτης Σκύρου: Προστατευόμενες περιοχές (μελέτη προγράμματος LIFE).

8.1. Το μυστικό του προσκυνητή

8.2. Ο συγγραφέας στο Λονδίνο το 1976: Σκίτσο του Αφρικανού σπουδαστή του Andrew Ndlovu.

Διαγράμματα

3.1. Πορτογαλία: Σύστημα σχεδιασμού του χώρου στην δεκαετία του 1990.

3.2. Πορτογαλία: Σύστημα σχεδιασμού του χώρου στην δεκαετία του 2010.

3.3. Ιρλανδία: Σύστημα σχεδιασμού του χώρου στην δεκαετία του 1990.

3.4. Ιρλανδία: Σύστημα σχεδιασμού του χώρου στην δεκαετία του 2010.

3.5. Ολλανδία: Σύστημα σχεδιασμού του χώρου στην δεκαετία του 2010.

3.6. Δανία: Σύστημα σχεδιασμού του χώρου στην δεκαετία του 2010.

3.9. Γερμανικό σύστημα σχεδιασμού

3.7. Ισπανία: Σύστημα σχεδιασμού του χώρου στην δεκαετία του 2010.

3.8. Ιταλία: Σύστημα σχεδιασμού του χώρου στην δεκαετία του 2010.

3.10. Σύστημα σχεδιασμού του χώρου του Ηνωμένου Βασιλείου

3.11. Το Ελληνικό σύστημα σχεδιασμού προ του

3.12. Το σύστημα σχεδιασμού του χώρου της Ελλάδας μετά τους νόμους του 1997 και του 1999.

3.13. Σύστημα χωρικού σχεδιασμού της Ελλάδας μετά το Ν. 4447/ 2016 (κατά τον OECD).

3.14. Σύστημα χωρικού σχεδιασμού στην Ελλάδα μετά το Ν. 4447/ 2016 (κατά το Πρόγραμμα ESPON COMPASS).

Τύπος περιεχομένου

Κατηγορίες

 
Προσθήκη στο καλάθι Προσθήκη στη λίστα επιθυμητών
 

Σχετικές εκδόσεις

Λ. Βασενχόβεν/Β. Αγγελίδου, Ιστορία της πολεοδομίας στην Ελλάδα, 1821-1940, 2025
Σειρά: Δημοσιεύματα Σπουδαστηρίου Πολεοδομικών Ερευνών του Ε.Μ.Π., #15
Διερεύνηση, ανάλυση και παράθεση της Ιστορίας της Πολεοδομίας υπό το πρίσμα τεχνικών στοιχείων, και της εξέλιξης και αξιολόγησης της σχέσης τους με την κοινωνία
Δ. Μέλισσας/Ε. Ασπρογέρακας, Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και Αιολική Ενέργεια, 2025
Ένα χρήσιμο βοήθημα μελέτης για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας στον θαλάσσιο χώρο
Α. Χριστοδουλίδης, Περί πολεοδομίας, 2025
Σειρά: Δημοσιεύματα Σπουδαστηρίου Πολεοδομικών Ερευνών του Ε.Μ.Π., #16
Σύντομη ανάλυση των κρισιμότερων και πρακτικότερων ζητημάτων στο πεδίο της πολεοδομίας με έμφαση στην Κυπριακή Χωροταξία
Δ. Μέλισσας, Νέος Οικοδομικός Κανονισμός Ν. 4067/2012, 4η έκδ., 2024
Το απαραίτητο ερμηνευτικό εργαλείο του ΝΟΚ για τον δικηγόρο, τον μηχανικό και τον συμβολαιογράφο