Επιθεώρηση του Εμπορικού Δικαίου (ΕΕμπΔ)

Περιεχόμενα

Α. Μελέτες

545 Έφη Ι. Κινινή, Η ευθύνη των διοικούντων για τα πρόστιμα που επιβάλλονται στην επιχείρηση σε περίπτωση παράβασης των κανόνων ανταγωνισμού

Β. ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

565 Σπήλιος Αντ. Μούζουλας, Κατάχρηση Νομικής προσωπικότητας, χρηματοοικονομική συνδρομή κατ’ άρθρο 51 Ν. 4548/18 και συνέπειές τους στο κύρος συγχώνευσης Α.Ε.

γ. ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

I. Γενικό Μέρος

608 ΑΠ 686/2025, Υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα. Πτωχευτική ικανότητα. Μικρέμποροι. Κριτήρια για τον χαρακτηρισμό φυσικού προσώπου ως μικρέμπορου.

II. Εμπορικές Συμβάσεις

611 ΑΠ 1037/2024, Έννοια εμπορικού αντιπροσώπου. Χαρακτηριστικά σύμβασης εμπορικής αντιπροσωπείας. Ορισμένο αγωγής για διεκδίκηση προμήθειας και μετά τη λήξη της σύμβασης. Αξίωση αποζημίωσης πελατείας και πρόσθετη αξίωση αποζημίωσης του κοινού δικαίου (παρατ. Μάρα Βασιλείου).

III. Εταιρίες

623 ΑΠ 91/2025, Υπεξαίρεση και συνακόλουθη αποδοχή προϊόντων εγκλήματος. Σύνθετη αδικοπρακτική συμπεριφορά. Αδικαιολόγητος πλουτισμός. Συντρέχον πταίσμα. Παροχή σε ξένο νόμισμα (παρατ. Βασιλική Καλογήρου).

631 ΑΠ 520/2024, Ανώνυμες Εταιρείες. Περιορισμοί εκπροσωπευτικής εξουσίας. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη. Παροχή εγγυήσεων. Ακυρότητα δικαιοπραξίας (παρατ. Ευανθία Κοτζαϊράκη).

639 ΑΠ 1722/2024, Αγροτικός Συνεταιρισμός. Συμπληρωματική εφαρμογή του νόμου περί ανωνύμων εταιρειών. Ακυρότητα σύμβασης με συνδεδεμένο μέρος που συνάπτεται χωρίς ειδική άδεια (παρατ. Ευανθία Κοτζαϊράκη).

651 ΑΠ 669/2025, Λύση ομόρρυθμης εταιρίας. Σπουδαίος λόγος. Αποκλεισμός εταίρου. Η καταγγελία ως λόγος λύσης της εταιρίας. Διαχρονικό δίκαιο (άρθρο 294 ν. 4072/2012) (παρατ. Χρήστος Ζωτιάδης).

672 ΕφΔωδ 153/2025, Απαγόρευση ανταγωνισμού. Διαφυγόν κέρδος από ανταγωνιστική συμπεριφορά. Ίδρυση ανταγωνιστικής εταιρίας από μέλος ΔΣ ΑΕ. Υποχρέωση λογοδοσίας μελών διοίκησης ΑΕ. Χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης νομικού προσώπου. Παραγραφή αξιώσεων (παρατ. Τριαντάφυλλος Σταυρακίδης).

700 ΜΠρΘεσ 20383/2025, Αίτηση ανάκλησης διαχειριστή ΙΚΕ. Αίτηση διορισμού ελεγκτή (παρατ. Γεώργιος Χ. Πανίτσας).

708 ΠΠρΑθ 1276/2025, Ευθύνη ορκωτού ελεγκτή και ελεγκτικής εταιρείας προς αποζημίωση της ελεγχόμενης εταιρείας (παρατ. Γεώργιος Χ. Πανίτσας).

721 ΜΠρΑθ 3023/2025, Ανώνυμη εταιρία. Αποφάσεις ΓΣ. Ακυρότητα και ακυρωσία αυτών. Δικαιώματα μειοψηφίας. Έγκριση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Διανομή μερισμάτων. Αμοιβή μελών ΔΣ. Παροχή προσωρινής προστασίας δι’ ασφαλιστικών μέτρων. Αναστολή ισχύος απόφασης ΓΣ. Έννομο συμφέρον (παρατ. Αλέξανδρος Π. Σπυρίδωνος).

IV. Αξιόγραφα

739 ΑΠ 725/2024, Επιταγή. Μεταβίβαση με οπισθογράφηση «αξία ενεχύρου». Απρόβλητο προσωπικών ενστάσεων κατά του καλόπιστου κομιστή επιταγής. Διαταγή πληρωμής.

V. Ασφάλιση

746 ΑΠ 410/2025, Ασφάλιση αστικής ευθύνης από ατυχήματα αυτοκινήτων. Λύση ασφαλιστικής σύμβασης με αντισυμφωνία των μερών. Γνωστοποίηση λύσης της σύμβασης στο Κέντρο Πληροφοριών. Ισχύς της λύσης έναντι τρίτων. Ευθύνη Επικουρικού Κεφαλαίου.

753 ΑΠ 314/2025, Ασφαλίσεις συνδεδεμένες με επενδύσεις σε μερίδια (unit linked) Εσωτερικού Μεταβλητού Κεφαλαίου (ΕΜΚ) ασφαλιστικής επιχείρησης. Τοποθέτηση ΕΜΚ αποκλειστικά σε ένα ομόλογο πιστωτικού ιδρύματος. Τράπεζα λειτουργούσα ως συνδεδεμένος ασφαλιστικός διαμεσολαβητής (κατά το καταργηθέν π.δ. 190/2006). Προσυμβατική ενημέρωση λήπτη της ασφάλισης. Μη στοιχειοθέτηση αδικοπρακτικής ευθύνης για απώλεια του ποσού της επένδυσης.

762 ΑΠ 319/2024, Ασφάλιση περιουσιακών ζημιών επιχείρησης. Συνασφάλιση γνήσια και μη γνήσια. Αξίωση ασφαλιστικής αποζημίωσης εκ μέρους τραπέζης (και άλλων πιστωτών) με την ιδιότητά της ως προσημειούχου δανείστριας και ενεχυρούχου των κατά των ασφαλιστών απαιτήσεων της ασφαλισμένης επιχείρησης. Ασφαλιστικός όρος περί απρόβλητου ενστάσεων των συνασφαλιστών από την ασφαλιστική σύμβαση έναντι του εκδοχέα / προσημειούχου. Πρόβλεψη περί μη εφαρμογής του όρου αν η τράπεζα δεν ενημερώσει τους ασφαλιστές για κάθε κακή περιγραφή του κίνδυνου ή απόκρυψη ουσιωδών περιστατικών αυτού μόλις λάβει γνώση. Μέτρα πρόληψης που τίθενται ως προϋπόθεση κάλυψης. Παράβαση υποχρέωσης λήψης αυτών από βαριά αμέλεια. Απαλλαγή συνασφαλιστών (παρατ. Ι. Ρόκας).

776 ΜΕφΑθ 1544/2025, Μεταβίβαση επιχείρησης. Εκκαθάριση και διανομή κεφαλαίων σύμβασης διαχείρισης συλλογικών συνταξιοδοτικών κεφαλαίων επί αρνήσεως της αποκτώσας εργοδότριας εταιρείας να τη συνεχίσει. Δικαιούχοι σχετικών κονδυλίων. Εναλλακτική χρήση των μεθόδων υπολογισμού της «δεδουλευμένης παροχής» (ACCRUED BENEFIT) και της «παρούσας αξίας μελλοντικής παροχής» (PROJECT BENEFIT). Αρχή αναλογικότητας. Εξισορροπητική ερμηνεία εφαρμοστέων διατάξεων (παρατ. Νίκη Νησωτάκη).

793 ΑΠ 1016/2024, Υποχρεωτική ασφάλιση μελών κυνηγετικού συλλόγου για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη τους. Ασφαλιστικός όρος περί έναρξης της κάλυψης από τη στιγμή που η ασφαλιστική εταιρία θα λάμβανε γνώση των ασφαλιζόμενων μελών-κυνηγών. Ακυρότητα όρου (παρατ. Κοσμάς Καρανικόλας).

VI. Τραπεζικό Δίκαιο & Δίκαιο Κεφαλαιαγοράς

798 ΑΠ 108/2025, Προστασία προσωπικών δεδομένων πριν τον GDPR. Τράπεζα ως Υπεύθυνος Επεξεργασίας δεδομένων. Παράνομη διαβίβαση δεδομένων σε τρίτο/εισπρακτική εταιρεία. Ενημέρωση του υποκειμένου των δεδομένων. Συμβάσεις προσχώρησης (παρατ. Μάρα Βασιλείου).

806 ΑΠ 957/2024, Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (Ε.Δ.Α.Δ.Π.). Κατ’ εξαίρεση νομιμοποίηση (άρθ. 2 παρ. 4 Ν. 4354/2015) Ε.Δ.Α.Δ.Π. ως μη δικαιούχου διαδίκου. Παράλληλη και συνδυαστική εφαρμογή Ν. 4354/2015 και Ν. 3156/2003. Γενικοί Όροι Συναλλαγών. Ακυρότητα όρου επιφέρει μερική ακυρότητα της σύμβασης ως προς τον εν λόγω όρο. Εισφορά Ν. 128/1975. Νόμιμη η ρήτρα μετακύλισης στον δανειολήπτη όταν ικανοποιούνται οι απαιτήσεις ενημέρωσης και διαφάνειας (παρατ. Μαγδαληνή Μαυρομιχάλη).

VII. Ναυτικό & Αεροπορικό Δίκαιο

817 ΑΠ 290/2025, Ειδική επιθεώρηση και μετασκευή δεξαμενόπλοιου. Έκδοση εγγράφου CAP (Condition Assessment Program) από τον νηογνώμονα. Διαπίστωση φθορών του πλοίου σε επόμενη επιθεώρηση. Ευθύνη νηογνώμονα ως παρέχοντος υπηρεσίες έναντι των αγοραστών του πλοίου. Αντιφατικές αιτιολογίες.

826 ΑΠ 305/2025, Οριοθέτηση δικαιοδοσίας πολιτικών δικαστηρίων. Σύγκρουση αλιευτικού σκάφους με σκάφος του Πολεμικού Ναυτικού. Αποκλειστική υπαιτιότητα κυβερνήτη του αλιευτικού σκάφους.

830 ΜΠρΠειρ 2477/2024, Αναγκαστικός πλειστηριασμός πλοίου υπό ξένη (κυπριακή) σημαία στην Ελλάδα. Εφαρμοστέο δίκαιο επί ναυτικών προνομίων. Η σειρά των δανειστών στον πίνακα κατάταξης. Διάκριση μεταξύ δικαίου σημαίας (lex navis) και δικαίου τόπου εκτελέσεως (lex fori). Σχετικές ρυθμίσεις του (νέου) ΚΙΝΔ και σύγκριση με κυπριακό/αγγλικό δίκαιο. Κρίσιμος χρόνος για την επιλογή εφαρμοστέου δικαίου (παλαιός/νέος ΚΙΝΔ). Ανακοπή κατά πίνακα κατατάξεως πλειόνων δανειστών, διαδικασία και νομιμοποίηση. Ορισμένο και αναγκαίο περιεχόμενο αναγγελίας (παρατ. Ιωάννης Γρ. Τιμαγένης).

VIII. Πτώχευση

851 ΔΕΕ της 3.7.2025, C‑582/23, R.S. κ.λπ., Οδηγία 93/13/ΕΟΚ. Καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές. Διαδικασία πτώχευσης φυσικού προσώπου. Έλλειψη εξουσίας του πτωχευτικού δικαστηρίου να εξετάζει αυτεπαγγέλτως τον καταχρηστικό χαρακτήρα των ρητρών σύμβασης από την οποία απορρέει απαίτηση περιλαμβανόμενη στον κατάλογο των απαιτήσεων (παρατ. Αθανάσιος Παΐζης).

874 ΜΠρΔρ 226/2025, Πτώχευση μικρού αντικειμένου.

IX. Βιομηχανική και πνευματική ιδιοκτησία

879 ΑΠ 320/2025, Σήμα. Παραχώρηση άδειας χρήσης. Σύμβαση πώλησης και μεταβίβασης. Αναβλητική αίρεση. Πτώχευση ΑΕ.

X. Ανταγωνισμός

892 ΔΕΕ της 22.02.2024, C-701/21 & C-739/21, Μυτιληναίος AE – Όμιλος Επιχειρήσεων κατά Επιτροπής, Κρατικές ενισχύσεις. Άρθρο 107 ΣΛΕΕ. Έννοια του όρου «ενίσχυση». Διαιτητική απόφαση ΡΑΕ καθορίζουσα μειωμένα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας. Καταλογισμός διαιτητικής απόφασης στο κράτος. Κριτήρια εξομοίωσης διαιτητικού δικαστηρίου με κρατικά όργανα και των αποφάσεών τους με κρατικές ενισχύσεις.

Δ. ΔΙΑΦΟΡΑ

897 Ιωάννης Ρόκας, Παράλειψη λήψης μέτρων πρόληψης που συνδέεται αιτιωδώς με την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου και η κατά την παρ. 5 άρθ. 7 ν. 2496/97 πρόκληση του κινδύνου

903 Ε. ΒΙΒΛΙογραφία

903 ΣΤ. νομοθεσία

Ιδρυτής

Κωνσταντίνος Ν. Ρόκας

Ιδιοκτησία - Διεύθυνση

Νικόλαος Κ. Ρόκας, Ομ. Καθηγητής ΕΚΠΑ

Ιωάννης Κ. Ρόκας, Ομ. Καθηγητής ΟΠΑ, Δικηγόρος

Επιστημονική Επιτροπή

Λία Ι. Αθανασίου
Καθηγήτρια ΕΚΠΑ

Αλεξάνδρα Π. Μικρουλέα
Καθηγήτρια ΕΚΠΑ

Αριστέα Σινανιώτη-Μαρούδη
Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πειραιώς

Ηλίας Σουφλερός
Ομ. Καθηγητής ΕΚΠΑ

Γεώργιος Δ. Σωτηρόπουλος
Καθηγητής ΕΚΠΑ

Δημήτρης Ν. Τζουγανάτος
Ομ. Καθηγητής ΕΚΠΑ

Γεώργιος Τριανταφυλλάκης

Καθηγητής ΔΠΘ

Επιμέλεια ύλης - Τακτικοί Συνεργάτες

Ιάκωβος Βενιέρης, Επίκ. Καθηγητής ΕΚΠΑ

Νικόλαος Βερβεσός, Επίκ. Καθηγητής ΕΚΠΑ

Κοσμάς Καρανικόλας, LLM, Δικηγόρος

Έφη Κινινή, Αναπλ. Καθηγήτρια ΕΚΠΑ

Χριστίνα Λιβαδά, Αναπλ.. Καθηγήτρια ΕΚΠΑ

Γεώργιος Χ. Πανίτσας, Δ.Ν., Δικηγόρος

Αλέξανδρος Ν. Ρόκας, Επίκ. Καθηγητής ΕΚΠΑ

Αντώνιος Τσαβδαρίδης, Λέκτορας ΔΠΘ

Χρήστος Σ. Χασάπης, Επίκ. Καθηγητής ΕΚΠΑ

Χρήστος Χρυσάνθης, Αναπλ. Καθηγητής ΕΚΠΑ

Γεώργιος Ψαρουδάκης, Αναπλ. Καθηγητής ΑΠΘ