Δ. Παπαστερίου, Το νέο Εμπράγματο Δίκαιο των ακινήτων, 2025

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΝΕΟΥ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

1. Αποσπάσματα από τον Πρόλογο του βιβλίου «Αναδάσωση» (2020)

2. Αποσπάσματα από «Κτηματολογικό Δίκαιο» 2, (2019)

3. Αποσπάσματα από τον Πρόλογο του «Δασικό Δίκαιο & Εθνικό Κτηματολόγιο» (2017)

4. Αποσπάσματα από τον Πρόλογο του Κτηματολογικού Δικαίου, β΄ έκδοση (2019)

5. Αποσπάσματα από τον Πρόλογο του Δασικού Δικαίου & Εθνικό Κτηματολόγιο, Β΄ Έκδοση, 2023

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

§ 1. Πρώτη προσέγγιση

§ 2. Δείγματα από το Εμπράγματο Δίκαιο

§ 3. «Περιορισμοί» κυριότητας – Προστασία περιβάλλοντος.

I. Ως προς τους περιορισμούς της κυριότητας

II. Ως προς το Γειτονικό δίκαιο

Α. Φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον

Β. Περιβάλλον – Προστασία περιβάλλοντος

Γ. Ποικίλες ενατενίσεις

Δ. Προστατευόμενα αγαθά. Δικαίωμα στο περιβάλλον

Ε. Περιβαλλοντικά αγαθά (Κατανομή)

ΣΤ. Αειφορία

Ζ. ν. 1650/1986

Η. ΑΚ

Θ. Προστασία φυσικού περιβάλλοντος – Γειτονικό Δίκαιο

Ι. Επισήμανση συγκεκριμένων διατάξεων ΑΚ

ΙΑ. Τα ΑΚ 966 επ. σε συνδυασμό με τα ΑΚ 57 επ

1. Kοινά πράγματα και τα κοινής χρήσης πράγματα

2. Τα ΑΚ

3. Τα ΑΚ 914, 919 και

4. Το ΑΚ

ΙΒ. Γειτονικό δίκαιο

§ 4. Ν. 1650/1986, περιβάλλον και διατάξεις ΑΚ

Ι. Περιβάλλον (άρθρο 2, παρ. 1, ν. 1650/1986)

ΙΙ. Ρύπανση

ΙΙΙ. Κυριότητα – Ζωτικός χώρος

IV. Γειτονικό Δίκαιο

V. ΑΚ 281 – Δίκαιο περιβάλλοντος

VI. Χρησικτησία

VII. Αγωγή διανομής

VIII. Όροι ενεργού

IX. Αγωγή ομολογήσεως δουλείας

X. Οίκηση

XI. Εγγραφή

XII. Προσημείωση

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Σύνταγμα και νέο εμπράγματο δίκαιο των ακινήτων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Σύνταγμα και Κτηματολογικό Δίκαιο

§ 5. Το Σύνταγμα

Ι. Συγκεκριμένες συνταγματικές διατάξεις

ΙΙ. «Κρυπτονομοθεσία»;

ΙΙΙ. Άρθρο 24 Συντ

Α. Η παράγραφος 1 του 24 Συντ

Β. Η παράγραφος 2 του 24 Συντ

Γ. Η ερμηνευτική δήλωση

Δ. Το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον

Ε. Ο χωροταξικός σχεδιασμός

IV. Άρθρο 117, παρ.

V. Άρθρο 106, παρ.

VI. Λοιπά άρθρα Συντ (17)

A. Άρθρο 17 Συντ

B. Άρθρο 2, παρ. 1 Συντ

Γ. Άρθρο 5, παρ. 1 Συντ

Δ. Άρθρο 5Α Συντ

Ε. Άρθρο 25 Συντ

1. Η αρχή κοινωνικού κράτους δικαίου (άρθρο 25, παρ. 1, εδ. α΄)

2. Η αρχή της αποτελεσματικότητας των θεμελιωδών δικαιωμάτων

3. Η αρχή της τριτενέργειας των θεμελιωδών δικαιωμάτων (άρθρο 25, παρ. 1, εδ. γ΄, Συντ)

4. Η αρχή της αναλογικότητας (άρθρο 25, παρ. 1, εδ. δ΄, Συντ)

5. Ειδικά: «H καταχρηστική άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται» (25, παρ. 3, Συντ)

ΣΤ. Άρθρο 18 Συντ

§ 6. Εποικιστικό, Δασικό και Περιβαλλοντικό Δίκαιο – Οι τρεις περιπτώσεις

Ι. Το Εποικιστικό Δίκαιο

ΙΙ. Το Δασικό Δίκαιο

ΙΙΙ. Το Περιβαλλοντικό Δίκαιο

§ 7. Το Κτηματολογικό Δίκαιο – Έννοια και τεχνικοί νομικοί όροι

Ι. Εννοιολογική προσέγγιση

ΙΙ. Πρώτη προσέγγιση ορισμένων επιλεγμένων όρων

Α. Κτηματολογική σχέση

Β. Κτηματογραφικό Δίκαιο (Δίκαιο Κτηματογραφήσεως)

ΙΙΙ. Τεχνικοί νομικοί όροι κτηματογραφήσεως

IV. Κτηματογράφηση. Δίκαιο Κτηματογραφήσεως

V. Λειτουργία Κτηματολογίου. Δίκαιο Κτηματολογίου

VI. Κτηματολογικό Δίκαιο και Αστικό Δίκαιο

VΙΙ. Νομική επιστήμη και Κτηματολογικό Δίκαιο

VIII. 12+1 «Εξελίξεις και ανατροπές στην κτηματογράφηση και τη λειτουργία του Κτηματολογίου»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

§ 8. Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο – Ποικίλες προσεγγίσεις και εξελίξεις

Ι. Εννοιολογική προσέγγιση

ΙΙ. Πρώτη προσέγγιση επιλεγμένων όρων

ΙΙΙ. Εξελίξεις στο Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

§ 9. Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο – Πυλώνες

I. Εθνικό Κτηματολόγιο και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

Α. Αυτόνομοι πυλώνες

Β. Παράμετροι συναφείς

ΙΙ. Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο και Αστικό Δίκαιο

ΙΙI. Νομολογία και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

ΙV. Νομική επιστήμη και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

Γενική θεώρηση θεμελιωδών εμπράγματων μορφωμάτων

§ 10. Οι επιδράσεις στην εμπράγματη σχέση, στο εμπράγματο δικαίωμα και στο πράγμα

Ι. Οι εξελίξεις στην εμπράγματη σχέση

Α. Βιοτική σχέση, έννομη σχέση και εμπράγματη σχέση

1. Βιοτική σχέση

2. Έννομη σχέση

3. Εμπράγματη σχέση

Β. Ειδικότερα οι εξελίξεις στην εμπράγματη σχέση

1. Εμπράγματες σχέσεις στο Δασικό Δίκαιο

2. Εμπράγματες σχέσεις στο Εποικιστικό Δίκαιο

3. Εμπράγματες σχέσεις και στο Περιβαλλοντικό Δίκαιο

4. Εμπράγματες σχέσεις στο Κτηματολογικό Δίκαιο

5. Εμπράγματες σχέσεις στο Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

ΙΙ. Οι εξελίξεις στο εμπράγματο δικαίωμα

ΙΙΙ. Οι εξελίξεις στο πράγμα

ΙV. Κρίσιμα συμπεράσματα

§ 11. Ζωτικός χώρος

I. Τα πρώτα βήματα

II. Εννοιολογική προσέγγιση

III. Προσβολή του Ζωτικού Χώρου

A. Γενικά

B. Προσβολή του ζωτικού χώρου και του δικαιώματος στο ζωτικό χώρο

Γ. Νομολογία (Α)

1. Σημείο εκκινήσεως

2. Συμβολή της κοινοχρησίας

Δ. Νομολογία (Β)

Ε. Ζωτικός χώρος και αειφορία

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

Κατοχή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Η εμπράγματη σχέση της κατοχής

§ 12. Κατοχή ακινήτου και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

Ι. Γενικά

ΙΙ. Στοιχεία εννοιολογικής προσεγγίσεως της κατοχής

ΙΙΙ. Είδη κατοχής (διακρίσεις κατοχής)

Α. Προστατευόμενη και μη προστατευόμενη

Β. Κλιμακωτή και μη

Γ. Καθολική και μερική

Δ. Κατοχή και οιονεί κατοχή

Ε. Κατοχή πράγματος και κατοχή μέρους πράγματος

ΣΤ. Κατοχή και συγκατοχή

Ζ. Βοηθός κατοχής

Η. Πλασματική κατοχή

Θ. Κοινή κατοχή (άρθρο 9, παρ. 1, ν. 2844/2000)

Ι. Περιπτώσεις σωματικής προσεγγίσεως πράγματος

ΙV. Κτήση, άσκηση και απώλεια κατοχής

V. Κατοχή και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

§ 13. Κτήση και άσκηση κατοχής

Ι. Πρωτότυπη κτήση κατοχής

ΙΙ. Παράγωγη κτήση κατοχής

ΙΙΙ. Άσκηση κατοχής

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Απώλεια και προστασία κατοχής

§ 14. Απώλεια κατοχής

Ι. Απώλεια κατοχής που ασκείται αυτοπροσώπως

ΙΙ. Απώλεια κατοχής που ασκείται μέσω άλλου

§ 15. Προστασία κατοχής

Ι. Γενικά

ΙΙ. Προστασία κατόχου

ΙΙΙ. Προστασία κατά κατόχου

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ

Nομή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Έννοια και περιεχόμενο νομής

§ 16. Νομή ακινήτου και Κτηματολογικό Δίκαιο

I. Γενικά

II. Κατ’ άρθρο προσεγγίσεις

ΙΙΙ. Στοιχεία εννοιολογικής προσεγγίσεως της νομής – Υποκείμενο, αντικείμενο, περιεχόμενο και χρόνος νομής

Α. Νομή κατά το Αστικό δίκαιο

Β. Η νομή στη χρησικτησία ειδικότερα

Γ. Υποκείμενο, αντικείμενο, περιεχόμενο και χρόνος νομής

1. Ως προς τα υποκείμενα νομής

2. Ως προς τα αντικείμενα νομής

3. Ως προς το περιεχόμενο νομής

4. Ως προς τις λειτουργίες νομής

5. Ως προς το χρόνο νομής

Δ. Λειτουργική σημασία νομής

Ε. Μέσο προσωρινής ρυθμίσεως των εμπράγματων σχέσεων;

Στ. Νομική φύση παραδόσεως νομής

§ 17. Είδη νομής

Ι. Κατ’ ιδίαν τα είδη νομής

Α. Οιονεί νομή

Β. Νομή μέρους πράγματος

Γ. Συννομή

Δ. Πλασματική νομή

ΙΙ. Κτήση, άσκηση και απώλεια νομής

Α. Γενικά

Β. Κτήση νομής

1. Πρωτότυπη και παράγωγη κτήση νομής

2. Πρωτότυπη κτήση νομής

3. Παράγωγη κτήση νομής

4. Συμβατική παράδοση νομής (εδώ ακινήτου)

5. Μακρά χειρί παράδοση

6. Βραχεία χειρί παράδοση

7. Αντιφώνηση και προαντιφώνηση της νομής

8. Έκταξη της νομής

9. Μεταβίβαση τίτλων παραστατικών νομής (Μεταβίβαση φορτωτικής ή αποθετηρίου)

Γ. Κτήση νομής με ιδιαίτερους τρόπους

1. Κτήση νομής με αντιπρόσωπο και κτήση νομής με κληρονομική διαδοχή

2. Κτήση νομής από το Δημόσιο

3. Κτήση οιονεί νομής, συννομής και νομής μέρους πράγματος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Κτήση, διατήρηση, άσκηση και απώλεια νομής

§ 18. Kτήση νομής με αντιπρόσωπο

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Αντιπροσώπευση στον αποκτώντα

ΙΙΙ. Αντιπροσώπευση στο μεταβιβάζοντα

IV. Αντιπροσώπευση, νομή και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

§ 19. Κτήση νομής με κληρονομική διαδοχή

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Στοιχεία νομοτυπικής μορφής ΑΚ

Α. Γενικά

Β. Νομή κατά την επαγωγή κληρονομίας

Γ. Κληρονομική διαδοχή

ΙΙΙ. Έννομες συνέπειες

IV. Νομική φύση νομής ΑΚ

V. Κληρονομητό εμπράγματων σχέσεων σε ακίνητα

§ 20. Διατήρηση και άσκηση νομής

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Διατήρηση νομής

ΙΙΙ. Άσκηση νομής

Α. Έννοια

Β. Αυτοπρόσωπη άσκηση

1. Αυτοπρόσωπη άσκηση νομής

2. Αυτοπρόσωπη άσκηση κατοχής

Γ. Βοηθός νομής

Δ. Άσκηση μέσω άλλου

Ε. Η κατάχρηση στη νομή

Στ. Διατήρηση και άσκηση νομής στο Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

§ 21. Απώλεια νομής

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Έννοια απώλειας νομής

ΙΙΙ. Απώλεια νομής που ασκείται αυτοπροσώπως

Α. Απώλεια φυσικής εξουσίας

1. Γενικά

2. Λόγοι απώλειας κατοχής

3. Χρονική διάρκεια κωλύματος

4. Γνώση καταλήψεως

Β. Παύση διάνοιας κυρίου

1. Έννοια

2. Ειδικές περιπτώσεις

3. Νομική φύση

IV. Απώλεια νομής που ασκείται μέσω άλλου

Α. Λόγοι απώλειας στο πρόσωπο του νομέα

Β. Λόγοι απώλειας στο πρόσωπο του άλλου

1. Απώλεια φυσικής εξουσίας από κάτοχο

2. Αντιποίηση νομής

V. Συνέπειες απώλειας της νομής

VΙ. Απώλεια της νομής κατά το Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

Προστασία νομής

§ 22. Προσβολή νομής

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Προσβολή νομής, ειδικότερα

Α. Γενικά

Β. Έννοια προσβολής

1. Πράξη που συνεπάγεται αποβολή ή διατάραξη

2. Πράξη που γίνεται χωρίς θέληση του νομέα

3. Πράξη παράνομη

4. Αμφισβήτηση νομής

ΙΙΙ. Αποβολή από νομή

1. Έννοια

2. Τα καθ’ έκαστον στοιχεία

ΙV. Διατάραξη νομής

1. Έννοια

2. Τα καθ’ έκαστον στοιχεία

3. Χαρακτηριστικά της διαταράξεως

V. Επιλήψιμη νομή

Α. Εννοιολογικός προσδιορισμός

Β. Χαρακτηριστικά

Γ. Συνέπειες της επιλήψιμης νομής

Δ. Χρονικός ορίζοντας

Ε. Επιλήψιμοι νομείς κατά το ΑΚ

§ 23. Αυτοδύναμη προστασία νομής

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Γενικά χαρακτηριστικά αυτοδύναμης προστασίας νομής

Α. Καταγραφή γενικών χαρακτηριστικών

Β. Προσέγγιση γενικών χαρακτηριστικών

1. Έννοια και σκοπός άμυνας και αυτοδικίας νομέα

2. Φορείς αυτοδύναμης προστασίας

3. Ο βοηθός νομής ως φορέας αυτοδύναμης προστασίας

4. Ο κάτοχος ως φορέας αυτοδύναμης προστασίας

5. Αυτοδύναμη προστασία και κατά διαδόχων προσβολέα

6. Μη συνδρομή του στοιχείου του παρανόμου

7. Παράλληλη εφαρμογή των ΑΚ 284 και

ΙΙΙ. Δικαίωμα άμυνας νομέα (ΑΚ 985, παρ. 1)

ΙV. Δικαίωμα αυτοδικίας νομέα (ΑΚ 985, παρ. 2 και 3)

Α. Δικαίωμα αυτοδικίας νομέα στα κινητά

Β. Δικαίωμα αυτοδικίας νομέα στα ακίνητα

Γ. Σύγκριση με ΑΚ

Δ. Άμυνα και αυτοδικία νομέα στο Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

§ 24. Ένδικη προστασία νομής

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Αγωγή αποβολής

Α. Γενικά

Β. Έννοια

Γ. Ενάγων

Δ. Εναγόμενος

Ε. Αίτημα

ΙΙΙ. Αγωγή διαταράξεως

Α. Γενικά

Β. Έννοια

Γ. Ενάγων

Δ. Εναγόμενος

Ε. Αίτημα

ΙV. Άμυνα εναγομένου

Α. Γενικά

Β. Άρνηση αγωγής

Γ. Ενστάσεις

1. Ένσταση επιλήψιμης νομής (ΑΚ 988 και 990)

2. Ένσταση ίδιου δικαιώματος (ΑΚ 991)

3. Ένσταση παραγραφής

4. Ένσταση επισχέσεως

5. Άλλες ενστάσεις

Δ. Ανταγωγή

V. Δικονομικά ζητήματα

Α. Διαδικασία και προδικασία

Β. Αρμοδιότητα (υλική και τοπική)

Γ. Αντικειμενική σώρευση αγωγών

1. Στην αγωγή αποβολής

2. Στην αγωγή διαταράξεως

Δ. Δικαστικό ένσημο και ΕΝ.Φ.Ι.Α

Ε. Εγγραφή αγωγής στα βιβλία διεκδικήσεων

ΣΤ. Διαμεσολάβηση

Ζ. Aπόδειξη νομής

Η. Απόφαση και εκτέλεση αποφάσεως

Θ. Δεδικασμένο

§ 25. Προστασία νομής με άλλους τρόπους

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Κινητό που περιήλθε σε ξένο ακίνητο (ΑΚ 995)

ΙΙΙ. Αξίωση αδικαιολόγητου πλουτισμού

Α. Γενικά

Β. Νομική φύση αξιώσεως

Γ. Αγωγή αδικαιολόγητου πλουτισμού

1. Αίτημα αγωγής

2. Διάδικοι

Δ. Άλλα ζητήματα

IV. Αξίωση αποζημιώσεως

V. Αναγνωριστική αγωγή

VI. Ασφαλιστικά μέτρα (ΚΠολΔ 734)

VII. Ανακοπή κατά αναγκαστικής εκτελέσεως

VIII. Προστασία νομής Δημοσίου

§ 26. Προστασία άλλων μορφών νομής

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Προστασία οιονεί νομής

ΙΙΙ. Προστασία νομής μέρους πράγματος

IV. Προστασία συννομής

Α. Προστασία κατά τρίτων

Β. Προστασία κατά συννομέων

§ 27. Προστασία κατόχου και προστασία κατά κατόχου

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Προστασία κατόχου

Α. Γενικά

Β. Νομοτυπική μορφή του ΑΚ

1. Ύπαρξη δικαιωματικής κατοχής

2. Προσβολή από τρίτο

3. Φορείς της ένδικης προστασίας

Γ. Έννομη συνέπεια ΑΚ

ΙΙΙ. Προστασία νομέα κατά κατόχου

Α. Γενικά

Β. Νομοτυπική μορφή του ΑΚ

Γ. Έννομη συνέπεια ΑΚ

IV. Προστασία σε περίπτωση κλιμακωτής κατοχής

§ 28. Νομή και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ

Κυριότητα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Έννοια και περιεχόμενο κυριότητας

§ 29. Έννοια κυριότητας

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Εννοιολογική προσέγγιση κυριότητας

Α. Ορισμός κυριότητας

ΙΙΙ. Έννομο, καθολικότητα, αμεσότητα και απολυτότητα κυριότητας

Α. Το έννομο της εξουσίας του κυρίου

Β. Καθολικότητα – Μερικότητα – Ελαστικότητα

Γ. Αμεσότητα

Δ. Απολυτότητα

§ 30. Νομική φύση και διακρίσεις κυριότητας

Ι. Νομική φύση

ΙΙ. Διακρίσεις κυριότητας

Α. Πλήρης, ψιλή και περιορισμένη

Β. Μετακλητή και μη μετακλητή

Γ. Συγκυριότητα

Δ. Οριζόντια και κάθετη ιδιοκτησία

§ 31. Περιορισμοί κυριότητας

Ι. Τα επιβαλλόμενα όρια

Α. Γενικά

Β. Ο νόμος

Γ. Τα δικαιώματα τρίτων

ΙΙ. Περιορισμοί από το νόμο

Α. Γενικά

Β. Διάκριση περιορισμών σε γενικούς και ειδικούς

Γ. Περιορισμοί από κανόνες δημόσιου δικαίου

Δ. Περιορισμοί εξουσίας διαθέσεως κυριότητας

ΙΙΙ. Νομική φύση περιορισμών

IV. Περιορισμοί κυριότητας, Γειτονικό Δίκαιο και πεδία Κτηματολογικού Δασικού Δικαίου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Γειτονικό δίκαιο

§ 32. Γενικές αρχές του γειτονικού δικαίου

Ι. Κυριότητα και γειτονικό δίκαιο

ΙΙ. Νομική φύση των σχέσεων γειτονικού δικαίου

Α. Γενικά

Β. Οι υποστηριζόμενες απόψεις

Γ. Άμεσοι και έμμεσοι περιορισμοί

IΙΙ. Ειδικά θέματα

Α. Γειτονικό δίκαιο και δουλείες

Β. Γειτονικό δίκαιο και δημόσιο δίκαιο

Γ. Γειτονικό δίκαιο και προστασία περιβάλλοντος

§ 33. Εκπομπές και επιβλαβείς εγκαταστάσεις

Ι. Εκπομπές

Α. Εισαγωγικά

Β. Νομοτυπική μορφή του ΑΚ

Γ. Έννομες συνέπειες

Δ. Προστασία κατά εκπομπών πέρα από το ΑΚ

Ε. Δικονομικά

II. Eπιβλαβείς εγκαταστάσεις

Α. Εισαγωγικά

Β. Νομοτυπική μορφή ΑΚ

Γ. Έννομες συνέπειες

Δ. Οι αποκλίσεις (ΑΚ 1005)

§ 34. Κίνδυνος πτώσης οικοδομής

I. Εισαγωγικά

II. Νομοτυπική μορφή ΑΚ

III. Έννομες συνέπειες

IV. Δικονομικά

§ 35. Ανόρυξη κοντά στα θεμέλια γείτονος

I. Εισαγωγικά

II. Νομοτυπική μορφή ΑΚ

III. Έννομες συνέπειες

IV. Δικονομικά

§ 36. Κτήση συστατικών και καρπών γειτονικού ακινήτου

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Ρίζες ή κλαδιά γειτονικού ακινήτου (ΑΚ 1008)

ΙΙΙ. Πτώση καρπών σε γειτονικό ακίνητο (ΑΚ 1009)

§ 37. Ενοικοδόμηση εν μέρει σε γειτονικό ακίνητο (ΑΚ 1010-1012)

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Στοιχεία νομοτυπικής μορφής

Α. Ανέγερση οικοδομής

Β. Ανέγερση από κύριο

Γ. Επέκταση στο «γειτονικό γήπεδο»

Δ. Καλόπιστη επέκταση

Ε. Έλλειψη διαμαρτυρίας

ΣΤ. Φορείς του δικαιώματος διαμαρτυρίας

ΙΙΙ. Έννομες συνέπειες

IV. Παραγραφή

V. ΑΚ 1011 και περιπτώσεις ανάλογης εφαρμογής ΑΚ

Α. Ύπαρξη περιορισμένου εμπράγματου δικαιώματος (ΑΚ 1011)

Β. Περιπτώσεις ανάλογης εφαρμογής

VΙ. Δικονομικά

§ 38. Υποχρέωση παροχής διόδου

Ι. Εισαγωγικά

II. Στοιχεία νομοτυπικής μορφής

Α. Ακίνητο στερούμενο αναγκαία δίοδο

Β. Δίοδος προς δρόμο

Γ. Δίοδος μέσω γειτονικού ακινήτου

III. Έννομες συνέπειες

Α. Δικαίωμα προς παροχή διόδου

Β. Καθορισμός διόδου

Γ. Ανάλογη αποζημίωση

IV. Ειδικές ρυθμίσεις

Α. Παύση συγκοινωνίας με αυτόβουλη πράξη

Β. Παύση συγκοινωνίας με εκποίηση μέρους

Γ. Προστασία χρήσης διόδου

Δ. Μεταβολή ή κατάργηση διόδου

1. Μεταβολή διόδου

2. Κατάργηση διόδου

V. Δικονομικά

§ 39. Ανοχή για επισκευές

I. Εισαγωγικά

II. Νομοτυπική μορφή AK

Α. Επισκευή ή ανακαίνιση κτιρίου

Β. Ανάγκη συνδρομής

Γ. Μη σπουδαία παρακώλυση της χρήσης του ακινήτου

III. Έννομες συνέπειες

IV. Δικονομικά

§ 40. Σχέσεις για τα όρια ακινήτων

I. Εισαγωγικά

ΙΙ. Ορόσημα όμορων ακινήτων

Α. Γενικά

Β. Στοιχεία νομοτυπικής μορφής

Γ. Έννομες συνέπειες

Δ. Δικονομικά

ΙΙΙ. Κανονισμός ορίων

Α. Γενικά

Β. Στοιχεία νομοτυπικής μορφής

Γ. Έννομες συνέπειες

Δ. Δικονομικά

IV. Διαχώρισμα συνεχόμενων ακινήτων

Α. Γενικά

Β. «Τεκμήριο» κοινής χρήσης διαχωρισμάτων (ΑΚ 1021-1022)

1. Προϋποθέσεις «τεκμηρίου»

2. Έννομες συνέπειες

V. Δέντρο στα όρια

VΙ. Όρια ακινήτων και Κτηματολογικό Δίκαιο

§ 41. Σχέσεις για τα ύδατα

I. Εισαγωγικά

II. Υποχρεώσεις από τη ροή νερών

Α. Γενικά

Β. Προϋποθέσεις υποχρεώσεως ανοχής και απαγορεύσεως κατασκευάσματος

Γ. Έννομες συνέπειες

Δ. Δικονομικά

III. Βρόχινο νερό στέγης

IV. Νερό για χρήση χωριού

Α. Γενικά

Β. Νομοτυπική μορφή

Γ. Έννομες συνέπειες

Δ. Δικονομικά

V. Υποχρεώσεις προσώπου που έχει πηγάδι ή πηγή

Α. Γενικά

Β. Προϋποθέσεις υποχρεώσεως

Γ. Έννομες συνέπειες

Δ. Δικονομικά

VI. Διοχέτευση νερού διαμέσου ξένου αγρού

Α. Γενικά

Β. Προϋποθέσεις διοχετεύσεως

Γ. Έννομες συνέπειες

Δ. Δικονομικά

Ε. Υποχρέωση κατασκευής ΑΚ

VII. Σωλήνες διαμέσου ξένου ακινήτου

Α. Γενικά

Β. Στοιχεία νομοτυπικής μορφής ΑΚ

Γ. Έννομες συνέπειες

Δ. Δικονομικά

VIII. Σχέσεις για τα ύδατα κατά το Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

§ 41Α. Περιορισμοί κυριότητας, Γειτονικό Δίκαιο και πεδία Κτηματολογικού Δασικού Δικαίου

§ 41Β. Απαλλοτρίωση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

Κτήση και απώλεια κυριότητας

§ 42. Γενικά για κτήση κυριότητας

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Σύσταση και κτήση κυριότητας

§ 43. Πρωτότυποι και παράγωγοι τρόποι κτήσης κυριότητας

Ι. Πρωτότυποι τρόποι κτήσης κυριότητας

ΙΙ. Παράγωγοι τρόποι κτήσης κυριότητας

§ 44. Αλλοίωση, άσκηση και απώλεια κυριότητας

Ι. Αλλοίωση κυριότητας

IΙ. Άσκηση κυριότητας

Α. Έννοια και περιεχόμενο

Β. Καταχρηστική άσκηση

ΙΙΙ. Απώλεια κυριότητας

Α. Γενικά

Β. Απώλεια κυριότητας με βούληση κυρίου

Γ. Η παραίτηση από κυριότητα ειδικότερα

Δ. Απώλεια κυριότητας χωρίς βούληση κυρίου

IV. Απώλεια εμπράγματου δικαιώματος σε δάση

§ 45. Κτήση κυριότητας ακινήτου με σύμβαση

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Αφετηριακές θέσεις και αρχές

ΙIΙ. Νομοτυπική μορφή συμβατικής κτήσης κυριότητας ακινήτου (ΑΚ 1033)

Α. Στοιχεία της νομοτυπικής μορφής

Β. Θέσεις νομολογίας

1. Αφετηριακή θέση (ΑΠ 1206/2021)

2. Νομολογιακά αμφίσημα (κενά και λάθη)

Γ. Σημασία της νομής

ΙV. Νομοτυπική μορφή εμπράγματης συμβάσεως ΑΚ 1033, εδ. α΄

Α. Κυριότητα στο μεταβιβάζοντα

1. Η ιδιότητα του κυρίου

2. Εξουσία διαθέσεως

3. Κρίσιμος χρόνος

4. Έλλειψη κυριότητας στο μεταβιβάζοντα

Β. Συμφωνία μεταξύ μεταβιβάζοντος και αποκτώντος για μετάθεση κυριότητας ακινήτου

1. Γενικά

2. Σύναψη συμβάσεως

3. Νομική φύση

Γ. Μετάθεση κυριότητας για νόμιμη αιτία

1. Γενικά

2. Νόμιμη αιτία

3. Αιτιώδης και αναιτιώδης σύμβαση

4. Η νόμιμη αιτία στην εμπράγματη σύμβαση του ΑΚ 1033, εδ. α΄

5. Η θέση της αιτίας

V. Προϋποθέσεις κύρους εμπράγματης συμβάσεως ΑΚ 1033, εδ. α΄

Α. Γενικά

Β. Συμβολαιογραφικό έγγραφο

1. Συστατικός τύπος

2. Ειδικές περιπτώσεις

VΙ. Όροι ενεργού εμπράγματης συμβάσεως ΑΚ 1033, εδ. α΄

Α1. Μεταγραφή

1. Γενικά

2. Προϋποθέσεις μεταγραφής

3. Συνέπειες μεταγραφής

4. Νομική φύση μεταγραφής

5. Ακυρότητα δικαιοπραξίας που έχει μεταγραφεί

6. Μεταγραφή και παράδοση νομής

Β. Καταχώριση Κτηματολογικού Δικαίου

1. Γενικά

2. Προϋποθέσεις καταχωρίσεως

3. Συνέπειες καταχωρίσεως

4. Νομική φύση καταχωρίσεως

5. Ακυρότητα δικαιοπραξίας που έχει καταχωριστεί

6. Καταχώριση και παράδοση νομής

7. Ειδικά ζητήματα

Γ. Αιρέσεις και προθεσμίες

1. Γενικά

2. Όρος διατηρήσεως κυριότητας

VΙΙ. Περιορισμοί στη μεταβίβαση κυριότητας ακινήτου

VIII. ΑΚ 1033 και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο (§ 28)

§ 46. Τακτική χρησικτησία

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Τα συγκρουόμενα συμφέροντα και η αξιολόγησή τους

ΙIΙ. Πράγματα δεκτικά χρησικτησίας

Α. Γενικά

Β. Ανεπίδεκτα χρησικτησίας τα εκτός συναλλαγής πράγματα

Γ. Πράγματα εξαιρούμενα από χρησικτησία

Δ. Πράγματα ανεπίδεκτα χρησικτησίας από τη φύση τους

Ε. Ειδικές περιπτώσεις: Δεκτικό ή ανεπίδεκτο χρησικτησίας σε ειδικές περιπτώσεις πραγμάτων

IV. Τακτική χρησικτησία

Α. Γενικά

Β. Νομοτυπική μορφή ΑΚ

1. Νομή

2. Καλή πίστη

3. Νόμιμος ή νομιζόμενος τίτλος

4. Πάροδος ορισμένου χρόνου

5. Ειδικά θέματα

Γ. Έννομες συνέπειες

1. Κτήση κυριότητας

2. Απώλεια κυριότητας

3. Απόσβεση εμπράγματων δικαιωμάτων τρίτων

V. Χρησικτησία και αδικαιολόγητος πλουτισμός

VΙ. Δικονομικά

VΙΙ. Τακτική χρησικτησία στα πεδία του Κτηματολογικού Δασικού Δικαίου και στο δίκαιο των ακινήτων

§ 47. Έκτακτη χρησικτησία

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Στοιχεία έκτακτης χρησικτησίας

Α. Πράγματα δεκτικά χρησικτησίας

Β. Νομή

Γ. Πάροδος ορισμένου χρόνου

ΙΙΙ. Έννομες συνέπειες

IV. Χρησικτησία πέρα από τον ΑΚ

§ 47A. Xρησικτησία στα πεδία του Κτηματολογικού Δασικού Δικαίου και στο δίκαιο των ακινήτων

§ 48. Άλλοι τρόποι κτήσης κυριότητας

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Προσκύρωση

ΙΙΙ. Επιδίκαση

IV. Προσαύξηση

Α. Πρόσχωση

Β. Απόσπαση παραποτάμιου κτήματος

Γ. Παραποτάμιο νησί

Δ. Κοίτη που εγκαταλείφθηκε

Ε. Κατάκλυση εδάφους

§ 49. Παραίτηση ή εγκατάλειψη κυριότητας

I. Εισαγωγικά

II. Παραίτηση από κυριότητα ακινήτου

III. Αδέσποτο ακίνητο

IV. Έρημος κλήρος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄

Προστασία κυριότητας ακινήτων

§ 50. Γενικά για προστασία κυριότητας

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Εμπράγματες αξιώσεις από προσβολή κυριότητας

ΙΙΙ. Περισσότερες βάσεις μιας αξιώσεως ή περισσότερες αξιώσεις

IV. Προστασία κυριότητας και προστασία νομής κυρίου

V. Προστασία κυριότητας που αποκτήθηκε κατά το προγενέστερο δίκαιο

§ 51. Διεκδικητική αγωγή

Ι. Εισαγωγικά

II. Έννοια και προϋποθέσεις ασκήσεως διεκδικητικής αγωγής

ΙΙΙ. Άσκηση της αγωγής

Α. Ο κύριος ως ενάγων

Β. Ο νομέας, αλλά και ο κάτοχος (καθένας) ως εναγόμενος

Γ. Αντικείμενο αγωγής

Δ. Αίτημα αγωγής

Ε. Στοιχεία του δικογράφου της αγωγής

1. Κυριότητα του ενάγοντος

2. Αντικείμενο της αγωγής

3. Καθολική προσβολή της κυριότητας

4. Η ιδιότητα του νομέα ή κατόχου

IV. Παραγραφή

V1. Εγγραφή στα βιβλία διεκδικήσεων

V2. Καταχώριση της αγωγής

VΙ. Συνέπειες ασκήσεως της αγωγής

VII. Άμυνα του εναγομένου

Α. Άρνηση αγωγής

Β. Ανταγωγή

Γ. Ενστάσεις

1. Γενικά

2. Ένσταση κυριότητας

3. Ένσταση δικαιωματικής νομής ή κατοχής

4. Ένσταση πωληθέντος και παραδοθέντος πράγματος

5. Ένσταση επισχέσεως

6. Ένσταση καταχρηστικής ασκήσεως

7. Ένσταση παραγραφής

VIIΙ. Θέματα αποδείξεως

Α. Γενικά

Β. Ακίνητα

ΙΧ. Συνέπειες διεκδικητικής αγωγής

Χ. Συρροή με άλλες αξιώσεις

ΧΙ. Δικονομικά

Α. Αρμοδιότητα δικαστηρίου

Β. Δικαστικό ένσημο

Γ. Κατάργηση της επιδόσεως αγωγής στον οικονομικό έφορο

Δ. Διεκδικητική αγωγή κατά του Δημοσίου

Ε. Δεδικασμένο και εκτέλεση

Στ. Σε σχέση με τη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α

Ζ. Σε σχέση με τη διαμεσολάβηση

Η. Πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου

ΧΙΙ. Διεκδικητική αγωγή και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

Α. Εισαγωγικά

Β. Εμπράγματη σχέση, κυριότητα, δουλείες, υποθήκη

Γ. Περιβάλλον, δάσος και Αστικό Δίκαιο

Δ. Η κυριότητα στο δάσος – Προστασία κυριότητας σε δάση

Ε. Αγωγή διεκδικητική σε δάσος

Στ. Ο πολυνόμος 5142/2024, η (μη) περάτωση της κτηματογραφήσεως και η εξαγγελία για τη λειτουργία του Κτηματολογίου

§ 52. Αξίωση για ωφελήματα

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Τα κριτήρια

Α. Καλή ή κακή πίστη

Β. Επίδοση ή μη επίδοση της αγωγής

Γ. Υπερημερία κακόπιστου νομέα

Δ. Κτήση νομής με παράνομη πράξη

ΙΙΙ. Ευθύνη νομέα για ωφελήματα

Α. Καλόπιστος νομέας

1. Καλόπιστος νομέας πριν από επίδοση αγωγής

2. Καλόπιστος νομέας μετά από επίδοση αγωγής

Β. Κακόπιστος νομέας

1. Κακόπιστος νομέας χωρίς υπερημερία

2. Υπερήμερος κακόπιστος νομέας

Γ. Καλόπιστος ή κακόπιστος κάτοχος

Δ. Νομέας από παράνομη πράξη

IV. Σημασία των αναπτύξεων που προηγήθηκαν για τα πεδία του Κτηματολογικού Δασικού Δικαίου και για το δίκαιο των ακινήτων

§ 53. Αξίωση αποζημιώσεως κυρίου για καταστροφή ή χειροτέρευση πράγματος

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Προϋποθέσεις της ευθύνης

Α. Χειροτέρευση

Β. Καταστροφή

Γ. Αδυναμία αποδόσεως για άλλο λόγο

ΙΙΙ. Ευθύνη νομέα για χειροτέρευση, καταστροφή ή αδυναμία αποδόσεως για άλλο λόγο

Α. Καλόπιστος νομέας

1. Καλόπιστος νομέας πριν από επίδοση αγωγής

2. Καλόπιστος νομέας μετά από επίδοση αγωγής

Β. Κακόπιστος νομέας

1. Κακόπιστος νομέας χωρίς υπερημερία

2. Υπερήμερος κακόπιστος νομέας

Γ. Καλόπιστος ή κακόπιστος κάτοχος

Δ. Νομέας από παράνομη πράξη

IV. Σημασία των αναπτύξεων που προηγήθηκαν για τα πεδία του Κτηματολογικού Δασικού Δικαίου και για το δίκαιο των ακινήτων

§ 54. Αξίωση νομέα για δαπάνες

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Ευθύνη κυρίου για δαπάνες

Α. Γενικά

Β. Κριτήρια διαβαθμίσεως

ΙΙΙ. Διαβάθμιση δαπανών

Α. Αναγκαίες δαπάνες

Β. Συνηθισμένες δαπάνες

Γ. Επωφελείς δαπάνες

Δ. Πολυτελείς δαπάνες

ΙV. Χαρακτηρισμός δαπανών

V. Ρύθμιση ευθύνης κυρίου για δαπάνες – Αξιώσεις νομέα

§ 55. Αρνητική αγωγή

Ι. Εισαγωγικά

II. Έννοια και προϋποθέσεις ασκήσεως

ΙΙΙ. Άσκηση της αγωγής

Α. Εισαγωγικά

Β. Ενάγων

Γ. Εναγόμενος

Δ. Αντικείμενο αγωγής

Ε. Αίτημα αγωγής

Στ. Στοιχεία δικογράφου αγωγής

IV. Παραγραφή

V. Εγγραφή στα βιβλία διεκδικήσεων – Καταχώριση

§ 56. Πουβλικιανή αγωγή

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Πουβλικιανή αγωγή ως διεκδικητική

Α. Προϋποθέσεις ασκήσεως

Β. Ενάγων, εναγόμενος, αίτημα

1. Ενάγων

2. Εναγόμενος

3. Αίτημα

Γ. Ειδικά ζητήματα

ΙΙΙ. Πουβλικιανή αγωγή ως αρνητική

§ 56Α. Κυριότητα, κύριος, ν. 5142/2024 και ν. 51**/2025

Ι. Εισαγωγικά

Α. Προστασία κυρίου και προστασία κυριότητας: Ένας κρίσιμος διαχωρισμός

1. Η κυριότητα και ο κύριος

2. Προστασία κυριότητας

3. Προστασία κυρίου

4. Σημασία του διαχωρισμού

Β. Διαχωρισμός κατά το Κτηματολογικό Δίκαιο αλλά και κατά το Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

1. Διαχωρισμός κατά το Κτηματολογικό Δίκαιο

2. Διαχωρισμός κατά το Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

Γ. Αστικό Δίκαιο, Κτηματολογικό Δίκαιο, Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο, ν. 5142/2024 με κριτήριο το διαχωρισμό

1. Διαχωρισμός και Αστικό Δίκαιο

2. Διαχωρισμός και Κτηματολογικό Δίκαιο

3. Διαχωρισμός και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

4. Διαχωρισμός και ν. 5142/2024

ΙΙ. Προστασία κυριότητας κατά το Κτηματολογικό Δίκαιο

Α. Γενικά

Β. Κατά την κτηματογράφηση

Γ. Κατά τη λειτουργία του Κτηματολογίου

ΙΙΙ. Προστασία κυριότητας κατά το Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

Α. Εισαγωγικά

Β. Τα Πεδία του Κτηματολογικού Δασικού Δικαίου

Γ. Προστασία κυριότητας στα πεδία του Κτηματολογικού Δασικού Δικαίου

Δ. Προστασία κυριότητας και ν. 5142/2024

ΙV. Αντί επίλογου – Συμπεράσματα

Α. Με βάση το ν. 5142/2024

Β. Προσεγγίσεις στο ν. 5142/2024

Γ. Επέκεινα (ο άγνωστος πενηντάρης ν. 51**/2025)

1. Ορισμένες προβλέψεις για τον άγνωστο πενηντάρη ν. 51**/2025

2. Προβλεπόμενοι ως σκοποί του αναμενόμενου νόμου

V. Εν κατακλείδι

§ 57. Συγκυριότητα

I. Εισαγωγικά

Α. Η συγκυριότητα ως θεσμός

Β. Πηγές δικαίου συγκυριότητας

Γ. Διαιρετό δικαίωμα

ΙΙ. Έννοια και φύση συγκυριότητας

Α. Έννοια

Β. Νομική φύση

ΙΙΙ. Σύσταση συγκυριότητας

ΙV. Το ιδανικό μερίδιο

Α. Κτήση, μεταβίβαση και επιβάρυνση

1. Κτήση και μεταβίβαση

2. Επιβάρυνση

Β. Προστασία

Γ. Απώλεια

V. Σχέσεις μεταξύ συγκυρίων

Α. Γενικά

Β. Εσωτερικές και εξωτερικές σχέσεις συγκυρίων

Γ. Δικαιώματα συγκυρίων

1. Δικαίωμα χρήσης και χρήση κοινού πράγματος

2. Δικαίωμα λήψης μέτρων για συντήρηση κοινού πράγματος

3. Δικαίωμα καρπώσεως κοινού πράγματος και γενικότερα συμμετοχής στα ωφελήματα

4. Δικαίωμα διαθέσεως ιδανικής μερίδας και διάθεση ολόκληρου του κοινού πράγματος

5. Δικαίωμα συμμετοχής στη διοίκηση κοινού πράγματος

6. Δικαίωμα λύσης της συγκυριότητας

Δ. Υποχρεώσεις συγκυρίων

1. Υποχρέωση συμμετοχής στις δαπάνες κοινού πράγματος

2. Υποχρέωση λήψης αναγκαίων μέτρων

VΙ. Διοίκηση κοινού πράγματος

Α. Γενικά

Β. Έννοια διοικήσεως

1. Προλεγόμενα

2. Διοίκηση με την ευρεία του όρου σημασία

3. Τακτική διοίκηση

4. Σχέσεις με συγγενείς έννοιες

Γ. Τρόπος διοικήσεως

1. Έννοια και νομική φύση αποφάσεως

2. Διοίκηση με ομόφωνη απόφαση

3. Διοίκηση με απόφαση πλειοψηφίας

4. Διοίκηση με απόφαση δικαστηρίου

VΙΙ. Λύση συγκυριότητας και διανομή

Α. Λύση συγκυριότητας

1. Γενικά

2. Εννοιολογικός προσδιορισμός

3. Λόγοι λύσης συγκυριότητας

4. Δικαίωμα για λύση συγκυριότητας

5. Αποκλεισμός του δικαιώματος για λύση συγκυριότητας

Β. Διανομή

Γ. Εκούσια διανομή

1. Έννοια

2. Οι συμβάσεις διανομής

3. Αρχές που διέπουν την εκούσια διανομή

Δ. Δικαστική διανομή

1. Έννοια δικαστικής διανομής

2. Το δικαίωμα για δικαστική διανομή

3. Η αγωγή διανομής

4. Η δίκη διανομής

5. Η δικαστική απόφαση

6. Μορφές δικαστικής διανομής

7. Η αυτούσια δικαστική διανομή

8. Πώληση με πλειστηριασμό

9. Ειδικά ζητήματα

VΙΙΙ. Συγκυριότητα και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

§ 58. Οριζόντια ιδιοκτησία

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Έννοια και νομική φύση

ΙΙΙ. Σύσταση, απώλεια και προστασία

Α. Σύσταση

1. Γενικά

2. Τρόποι συστάσεως

Β. Απώλεια

Γ. Προστασία

IV. Σχέσεις οροφοκτητών μεταξύ τους

Α. Γενικά

Β. Ο κανονισμός

Γ. Η ένωση των οροφοκτητών και τα όργανά της

Δ. Δικαιώματα και υποχρεώσεις των οροφοκτητών

V. Δικονομικά

VΙΙΙ. Συγκυριότητα, οριζόντια ιδιοκτησία και Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο

Α. Εισαγωγικά

Β. Περιπτωσιολογία συγκυριότητας

§ 59. Κάθετη ιδιοκτησία

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Έννοια και είδη

ΙΙΙ. Σύσταση, απώλεια και προστασία

IV. Σχέσεις συνιδιοκτητών μεταξύ τους

Α. Γενικά

Β. Ο κανονισμός

Γ. Οι ενώσεις των συγκυρίων και τα όργανά τους

Δ. Δικαιώματα και υποχρεώσεις

§ 60. Χρονοκυριότητα

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Έννοια και είδη

Α. Εννοιολογικός προσδιορισμός

Β. Είδη

ΙΙΙ. Η σύμβαση χρονομεριστικής μισθώσεως

§ 60Α. Οικολογικής συνειδήσεως ένεκεν

ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ

Δουλείες

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Γενικά για τις δουλείες

§ 61. Έννοια, αρχές και διακρίσεις των δουλειών

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Έννοια

ΙΙΙ. Γενικές αρχές που διέπουν τις δουλείες

Α. Γενικά

Β. Οι κατ’ ιδίαν αρχές

IV. Διακρίσεις των δουλειών

Α. Πραγματικές και προσωπικές δουλείες

1. Πραγματικές δουλείες

2. Προσωπικές δουλείες

Β. Θετικές και αρνητικές δουλείες

Γ. Συνεχείς και διαλείπουσες δουλείες

Δ. Φανερές και αφανείς δουλείες

Ε. Αστικές, αγροτικές και δασικές δουλείες

§ 61Α. Παρένθετα

Ι. Οριζόντια και Κάθετη Ιδιοκτησία

ΙΙ. Ανακρίβεια εγγραφών

ΙΙΙ. Καταχωριστέες πράξεις

IV. Παράλειψη καταχωρίσεων. Έννομες συνέπειες

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Πραγματικές δουλείες

§ 62. Έννοια, είδη και έκταση

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Έννοια

Α. Εννοιολογικός προσδιορισμός

Β. Τα εννοιολογικά στοιχεία

1. Περιορισμένο εμπράγματο δικαίωμα

2. Σε αλλότριο ακίνητο

3. Η ανάγκη του δεσπόζοντος

4. Η ωφέλεια προς το δεσπόζον

5. Ο εκάστοτε κύριος του δεσπόζοντος ακινήτου

ΙΙΙ. Είδη πραγματικών δουλειών

ΙV. Μορφές πραγματικών δουλειών

Α. Γενικά

Β. Ενδεικτική παράθεση πραγματικών δουλειών στο ΑΚ

1. Δουλείες προς ανοχή

2. Δουλείες προς παράλειψη

Γ. Άλλες περιπτώσεις πραγματικών δουλειών

Δ. Πραγματικές δουλείες και ΓΟΚ

Ε. Ρήτρα μη ανταγωνισμού και πραγματικές δουλείες

V. Νομική φύση πραγματικών δουλειών

VΙ. Περιεχόμενο και έκταση της πραγματικής δουλείας

Α. Γενικά

Β. Στοιχεία που προσδιορίζουν το περιεχόμενο και την έκταση

1. Προλεγόμενα

2. Ανάγκη, θυσία και ωφέλεια (ή χρησιμότητα)

3. Κρίσιμος χρόνος

Γ. Η εξυπηρετούμενη ανάγκη ως όριο

Δ. Νέες ανάγκες

§ 63. Σύσταση πραγματικών δουλειών

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Σύσταση πραγματικών δουλειών με δικαιοπραξία

Α. Γενικά

Β. Με δικαιοπραξία εν ζωή

1. Νομοτυπική μορφή της εμπράγματης συμβάσεως

2. Ειδικότερα τα στοιχεία της νομοτυπικής μορφής της εμπράγματης συμβάσεως

3. Περισσότεροι κύριοι

4. Ειδικές περιπτώσεις συμβατικής κτήσης

5. Προϋποθέσεις του κύρους

6. Όροι του ενεργού

7. Έννομες συνέπειες

Γ. Με δικαιοπραξία αιτία θανάτου

ΙΙΙ. Σύσταση πραγματικών δουλειών με χρησικτησία

Α. Τακτική χρησικτησία

Β. Έκτακτη χρησικτησία

IV. Σύσταση πραγματικών δουλειών με δικαστική απόφαση

V. Σύσταση πραγματικών δουλειών με διοικητική πράξη

VI. Σύσταση πραγματικών δουλειών από το νόμο

VII. Ειδικές περιπτώσεις συστάσεως

VIIΙ. Συνέπειες συστάσεως πραγματικών δουλειών

§ 64. Αλλοίωση, άσκηση και προστασία πραγματικών δουλειών

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Αλλοίωση πραγματικών δουλειών

ΙΙΙ. Άσκηση πραγματικών δουλειών

Α. Έννοια και περιεχόμενο

Β. Έκταση ασκήσεως των πραγματικών δουλειών

Γ. Η αρχή της φειδούς

Δ. Διατήρηση κατασκευάσματος στο δουλεύον

Ε. Μεταβολή του τρόπου ασκήσεως

1. Γενικά

2. Όροι της μεταβολής του τρόπου ασκήσεως

3. Έννομες συνέπειες

Στ. Χρήση του δουλεύοντος από άλλα πρόσωπα

1. Γενικά

2. Χρήση από τον κύριο του δουλεύοντος

3. Χρήση από άλλους δουλειούχους

Ζ. Διαίρεση δεσπόζοντος ή δουλεύοντος ακινήτου

Η. Κατάχρηση στις πραγματικές δουλείες

ΙV. Προστασία πραγματικών δουλειών

Α. Γενικά

Β. Η αγωγή ομολογήσεως δουλείας

1. Προλεγόμενα

2. Προσβολή και εμπράγματη αξίωση

3. Άσκηση αγωγής

4. Άμυνα του εναγομένου

Γ. Πουβλικιανή αγωγή ομολογήσεως δουλείας

1. Προλεγόμενα

2. Προσβολή και εμπράγματη αξίωση

3. Άσκηση αγωγής

Δ. Άλλοι τρόποι προστασίας

Ε. Η κατ’ άρθρο 1016 ΑΚ προστασία διόδου

§ 65. Απόσβεση πραγματικών δουλειών

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Λόγοι αποσβέσεως

Α. Γενικοί λόγοι αποσβέσεως

1. Διαλυτική αίρεση ή προθεσμία

2. Άλλοι γενικοί λόγοι αποσβέσεως

Β. Ειδικοί λόγοι αποσβέσεως

1. Παραίτηση

2. Ολική καταστροφή του ακινήτου

3. Αδυναμία ασκήσεως

4. Σύγχυση

5. Εικοσαετής αχρησία

6. Απόσβεση σε μέρος του δεσπόζοντος λόγω διαιρέσεώς του

III. Ανάλογη εφαρμογή στην απόσβεση της επικαρπίας

IV. Κατάργηση πραγματικών δουλειών από ΓΟΚ

IV. Συνέπειες αποσβέσεως

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

Προσωπικές δουλείες

§ 66. Γενικά για τις προσωπικές δουλείες

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Πλήρεις και περιορισμένες προσωπικές δουλείες

ΙΙΙ. Οι πλήρεις προσωπικές δουλείες

Α. Το χαρακτηριστικό της πληρότητας

Β. Άλλα χαρακτηριστικά των πλήρων προσωπικών δουλειών

§ 67. Επικαρπία πράγματος (Α)

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Έννοια, είδη, συσχετίσεις

Α. Έννοια επικαρπίας

1. Εννοιολογικός προσδιορισμός

2. Τα εννοιολογικά στοιχεία

3. Υποκείμενο, αντικείμενο και περιεχόμενο της εξουσίας

Β. Είδη επικαρπίας

1. Απεριόριστη και περιορισμένη επικαρπία

2. Διακρίσεις ανάλογα με το αντικείμενο

Γ. Συσχετίσεις

1. Επικαρπία και πραγματικές δουλείες

2. Επικαρπία και οίκηση

3. Επικαρπία και περιορισμένες προσωπικές δουλείες

ΙΙΙ. Νομική φύση

Α. Το δικαίωμα της επικαρπίας

Β. Το δικαίωμα ασκήσεως της επικαρπίας

Γ. Ως προς το αμεταβίβαστο της επικαρπίας

Δ. Ως προς το μεταβιβαστό της ασκήσεως της επικαρπίας

IV. Σύσταση επικαρπίας πράγματος

Α. Γενικά

Β. Σύσταση επικαρπίας με δικαιοπραξία

1. Δικαιοπραξία εν ζωή

2. Παρακράτηση της επικαρπίας

3. Δικαιοπραξία αιτία θανάτου

Γ. Σύσταση επικαρπίας από το νόμο

1. Με χρησικτησία

2. Άλλες περιπτώσεις εκ του νόμου συστάσεως επικαρπίας

Δ. Σύσταση επικαρπίας με δικαστική απόφαση

V. Ειδικές ρυθμίσεις κατά τη σύσταση της επικαρπίας

VI. Έννομες συνέπειες από τη σύσταση επικαρπίας πράγματος

Α. Το νέο νομικό καθεστώς

Β. Ψιλή κυριότητα

1. Έννοια και σύσταση της ψιλής κυριότητας

2. Εξουσίες του ψιλού κυρίου

3. Ο ψιλός κύριος ως νομέας

4. Υποχρεώσεις ψιλού κυρίου

5. Η αρχή της ελαστικότητας

Γ. Άλλες συνέπειες σε υπάρχοντα περιορισμένα εμπράγματα δικαιώματα

Δ. Σύσταση περιορισμένων εμπράγματων δικαιωμάτων μεταγενέστερα της επικαρπίας

1. Σύμπραξη ψιλού κυρίου και επικαρπωτή

2. Επιβάρυνση μόνο από τον ψιλό κύριο

3. Επιβάρυνση μόνο από τον επικαρπωτή

4. Διαφορετικές επιβαρύνσεις από τον ψιλό κύριο και από τον επικαρπωτή

Ε. Το τεκμήριο κυριότητας

Στ. Η ένσταση του ΑΚ

§ 68. Επικαρπία πράγματος (Β)

Ι. Λειτουργία επικαρπίας

Α. Γενικά

Β. Συνάντηση στο ίδιο πράγμα με άλλα δικαιώματα

1. Κατά το χρόνο συστάσεως της επικαρπίας

2. Κατά τη διάρκεια λειτουργίας της επικαρπίας

II. Δικαιώματα και υποχρεώσεις

A. Η εμπράγματη σχέση του επικαρπωτή και οι ενοχικοί δεσμοί

B. Ρύθμιση με διατάξεις κατά κανόνα ενδοτικού δικαίου

Γ. Δικαιώματα επικαρπωτή

1. Γενικά

2. Δικαίωμα στη χρήση

3. Δικαίωμα στην κάρπωση

4. Δικαίωμα στη νομή

5. Δικαίωμα βεβαιώσεως της καταστάσεως του πράγματος (δικαίωμα πραγματογνωμοσύνης)

6. Δικαίωμα συντάξεως απογραφής

7. Δικαίωμα καθορισμού της εκμεταλλεύσεως

8. Δικαίωμα αναζητήσεως «πρόσθετων» δαπανών

9. Δικαίωμα αφαιρέσεως κατασκευάσματος

Δ. Υποχρεώσεις επικαρπωτή

1. Υποχρέωση για επιμελή εκμετάλλευση

2. Υποχρέωση για συνήθη συντήρηση

3. Υποχρεώσεις ειδοποιήσεως του κυρίου (για έκτακτη συντήρηση του πράγματος)

4. Υποχρέωση αποδόσεως έκτακτων καρπών

5. Υποχρέωση ασφαλίσεως

6. Υποχρέωση πληρωμής βαρών και τόκων

7. Υποχρέωση παροχής ασφάλειας

8. Υποχρέωση αποδόσεως του πράγματος στη λήξη της επικαρπίας

Ε. Δικαιώματα και υποχρεώσεις ψιλού κυρίου

1. Δικαιώματα ψιλού κυρίου

2. Υποχρεώσεις ψιλού κυρίου

Στ. Δικαιώματα και υποχρεώσεις ψιλού κυρίου και επικαρπωτή έναντι τρίτων

Ζ. Η παραγραφή του ΑΚ

III. Μεταβίβαση επικαρπίας

Α. Το αμεταβίβαστο της επικαρπίας

Β. Η κατόπιν συμφωνίας μεταβίβαση της επικαρπίας

Γ. Το μεταβιβαστό της ασκήσεως της επικαρπίας

IV. Προστασία επικαρπίας

Α. Προστασία κυρίου κατά του επικαρπωτή

Β. Προστασία του επικαρπωτή

V. Απόσβεση επικαρπίας

Α. Γενικά

Β. Λόγοι αποσβέσεως

1. Γενικοί λόγοι αποσβέσεως

2. Ειδικοί λόγοι αποσβέσεως

Γ. Συνέπειες αποσβέσεως

VI. Τύχη εκμισθώσεως κατά τη λήξη της επικαρπίας

VIΙ. Μετατροπή επικαρπίας πράγματος σε επικαρπία απαιτήσεως

VIIΙ. Επικαρπία αναλωτών

§ 69. Επικαρπία δικαιώματος

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Επικαρπία δικαιώματος

Α. Έννοια

Β. Σύσταση

Γ. Ανάλογη εφαρμογή διατάξεων

Δ. Σημασία της επικαρπίας δικαιώματος

III. Επικαρπία απαιτήσεως

IV. Επικαρπία μη χρηματικής απαιτήσεως

V. Επικαρπία χρηματικής απαιτήσεως

§ 70. Άλλες περιπτώσεις επικαρπίας

Ι. Επικαρπία ισόβιας προσόδου

ΙΙ. Επικαρπία περιουσίας

ΙΙΙ. Επικαρπία επιχειρήσεως

IV. Επικαρπία εταιρικής συμμετοχής

V. Επικαρπία τίτλων

Α. Γενικά

Β. Επικαρπία ανώνυμων τίτλων

Γ. Επικαρπία ονομαστικών τίτλων

Δ. Επικαρπία τίτλων σε διαταγή

Ε. Επικαρπία μετοχών

§ 71. Οίκηση

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Έννοια

Α. Εξουσία χρήσης για κατοικία

Β. Αποκλειστικός χαρακτήρας

Γ. Αλλότρια οικοδομή ή διαμέρισμά της

ΙΙΙ. Νομική φύση

IV. Διάκριση από συγγενείς θεσμούς

V. Σύσταση, άσκηση και απόσβεση

Α. Σύσταση

B. Άσκηση

1. Δικαιώματα και υποχρεώσεις

2. Κατάχρηση στην οίκηση

3. Προστασία οικήσεως

Γ. Απόσβεση

§ 72. Περιορισμένες προσωπικές δουλείες

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Έννοια

ΙΙΙ. Νομική φύση

IV. Διάκριση από συγγενείς θεσμούς

V. Σύσταση και άσκηση

Α. Σύσταση

B. Άσκηση

1. Γενικά

2. Πράξεις ασκήσεως

3. Ειδικά ζητήματα

VI. Προστασία περιορισμένων προσωπικών δουλειών

VII. Απόσβεση

Α. Γενικά

Β. Λόγοι αποσβέσεως

1. Γενικοί λόγοι αποσβέσεως

2. Ειδικοί λόγοι αποσβέσεως

ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ

Εμπράγματη ασφάλεια

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

Γενικά για την εμπράγματη ασφάλεια

§ 73. Έννοια, είδη και αρχές εμπράγματης ασφάλειας

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Πιστωτικές συμβάσεις και μορφές πιστώσεως

ΙΙΙ. Εξασφάλιση πιστώσεων και μορφές της

Α. Εξασφάλιση πιστώσεων

Β. Μορφές εξασφαλίσεως πιστώσεων

IV. Εμπράγματη ασφάλεια και πιστωτικό σύστημα

V. Παρουσίαση μορφών εμπράγματης ασφάλειας

A. Μορφές του ΑΚ

B. Μορφές εμπράγματης ασφάλειας από ειδικούς νόμους

1. Προλεγόμενα

2. Ιδιαίτερες μορφές υποθήκης

VI. Νομική φύση, χαρακτηριστικά και αρχές εμπράγματης ασφάλειας

Α. Νομική φύση

Β. Χαρακτηριστικά

Γ. Αρχές εμπράγματης ασφάλειας

1. Γενικά

2. Οι κατ’ ιδίαν αρχές

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Υποθήκη και Προσημείωση

§ 74. Έννοια υποθήκης

Ι. Εισαγωγή

ΙΙ. Εννοιολογικός προσδιορισμός

Α. Υποθήκη με ευρεία έννοια

Β. Εννοιολογικά στοιχεία

1. Υποθήκη σε πράγμα ή σε επικαρπία

2. Ασφαλιζόμενη απαίτηση

3. Εξουσία για προνομιακή ικανοποίηση του δανειστή

III. Είδη υποθήκης

ΙV. Συσχετίσεις

V. Νομική φύση

Α. Δικαίωμα εμπράγματο, περιορισμένο, παρεπόμενο και αμεταβίβαστο

Β. Το αδιαίρετο της υποθήκης

1. Έννοια

2. Εκδηλώσεις

§ 75. Σύσταση υποθήκης

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Ιδιότητα του κυρίου

Α. Γενικά

Β. Ιδιότητα κυρίου στον τίτλο από το νόμο ή από δικαστική απόφαση

Γ. Ιδιότητα κυρίου στον τίτλο από ιδιωτική βούληση

Δ. Κρίσιμος χρόνος

Ε. Η έλλειψη της ιδιότητας του κυρίου ειδικότερα

ΙΙΙ. Τίτλος

Α. Έννοια τίτλου

Β. Είδη τίτλου

1. Νόμιμος τίτλος

2. Δικαστικός τίτλος

3. Ιδιωτικός τίτλος

ΙV. Εγγραφή

Α. Γενικά

Β. Έννοια εγγραφής

Γ. Προϋποθέσεις εγγραφής

Δ. Διαδικασία εγγραφής

1. Γενικά

2. Αίτηση για εγγραφή

3. Το ποσό της εγγραφής

4. Η διενέργεια της εγγραφής

5. Το κύρος της εγγραφής

6. Συρροή αιτήσεων εγγραφών

7. Έξοδα εγγραφής

8. Μεταγενέστερες σημειώσεις στο βιβλίο

9. Διορθώσεις λαθών και ελλείψεων

Ε. Αποτελέσματα εγγραφής

V. Tάξη υποθηκών

VΙ. Καταχώριση υποθήκης

§ 76. Άσκηση υποθήκης

Ι. Λειτουργία υποθήκης

Α. Γενικά

Β. Συνάντηση στο ίδιο πράγμα με άλλα δικαιώματα

1. Κατά το χρόνο συστάσεως της υποθήκης

2. Κατά τη διάρκεια λειτουργίας της υποθήκης

ΙΙ. Δικαιώματα και υποχρεώσεις

Α. Η εμπράγματη σχέση και οι ενοχικοί δεσμοί

Β. Δικαιώματα ενυπόθηκου δανειστή

1. Γενικά

2. Δικαίωμα προνομιακής ικανοποιήσεως

3. Δικαίωμα προστασίας για νομικά ελαττώματα

4. Δικαίωμα προστασίας σε περίπτωση κινδύνου χειροτερεύσεως

5. Δικαίωμα ασφαλίσεως του ενυποθήκου

6. Δικαίωμα προστασίας σε περίπτωση αναγκαστικής απαλλοτριώσεως

7. Δικαιώματα από την εγγραφή του κεφαλαίου ως τοκοφόρου

8. Δικαίωμα απαγορεύσεως άλλης υποθηκεύσεως

9. Δικαίωμα διορθώσεως λαθών

10. Δικαίωμα καταχωρίσεως άλλων σημειώσεων

11. Δικαιώματα στο ενυπόθηκο πράγμα

12. Δικαιώματα σε περίπτωση προσβολής του δικαιώματος υποθήκης

13. Απαγορευμένες συμφωνίες

Γ. Δικαιώματα ενυπόθηκου οφειλέτη

1. Γενικά

2. Τα κατ’ ιδίαν δικαιώματα του ενυπόθηκου οφειλέτη

ΙΙΙ. Δικαίωμα πωλήσεως με πλειστηριασμό (ρευστοποίηση της υποθήκης)

§ 77. Προστασία και απώλεια υποθήκης

Ι. Προστασία υποθήκης

Α. Γενικά

Β. Προστασία κατά τις διατάξεις για την κυριότητα

Γ. Άσκηση ενοχικής ή εμπράγματης (υποθηκικής) αγωγής

1. Προλεγόμενα

2. Άσκηση ενοχικής αγωγής

3. Άσκηση εμπράγματης (υποθηκικής) αγωγής

4. Άσκηση αναγνωριστικής αγωγής

ΙΙ. Απώλεια υποθήκης

Α. Γενικά

Β. Λόγοι αποσβέσεως υποθήκης

1. Γενικοί λόγοι αποσβέσεως

2. Ειδικοί λόγοι αποσβέσεως

Γ. Συνέπειες αποσβέσεως υποθήκης

Δ. Εξάλειψη υποθήκης

1. Γενικά

2. Έννοια και όροι της εξαλείψεως

3. Συνέπειες της εξαλείψεως

§ 78. Προσημείωση υποθήκης

Ι. Εισαγωγικά

ΙΙ. Έννοια και νομική φύση

Α. Έννοια

Β. Νομική φύση

ΙΙΙ. Σύσταση

Α. Γενικά για τους συστατικούς όρους

Β. Ο τίτλος στην προσημείωση

1. Προσδιορισμός των τίτλων

2. Οι τίτλοι προσημειώσεως κατ’ ιδίαν

Γ. Η εγγραφή της προσημειώσεως

IV. Τροπή προσημειώσεως σε υποθήκη

Α. Γενικά

Β. Τροπή προσημειώσεως βάσει δικαστικής αποφάσεως

1. Τελεσίδικη δικαστική απόφαση

2. Σημείωση της τροπής στο βιβλίο υποθηκών

3. Περιπτώσεις πρόσθετων εξασφαλίσεων και η επίδρασή τους στην προσημείωση

Γ. Τροπή προσημειώσεως βάσει διαταγής πληρωμής

Δ. Συνέπειες της τροπής

V. Προστασία προσημειώσεως

Α. Άρνηση τροπής προσημειώσεως σε υποθήκη

VI. Απώλεια της προσημειώσεως

Α. Λόγοι αποσβέσεως

1. Γενικοί και ειδικοί

2. Γενικοί λόγοι αποσβέσεως

3. Ειδικοί λόγοι αποσβέσεως

Β. Εξάλειψη προσημειώσεως

1. Γενικά

2. Έννοια και όροι εξαλείψεως

3. Συνέπειες εξαλείψεως

VIΙ. Δικονομικά

§ 79. Κτηματολογικό Δασικό Δίκαιο και Υποθήκη-Προσημείωση

I. Γενικά

II. Ειδικές περιπτώσεις

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΛΗΜΜΑΤΩΝ