Α. Πολυχρονιάδου, Η έννοια της «μεταβίβασης επιχείρησης» ως προϋπόθεση της προστασίας των εργαζομένων κατά το ενωσιακό και εθνικό δίκαιο, 2025
Το βιβλίο πραγματεύεται σε βάθος ένα από τα πλέον ακανθώδη και διαχρονικά ζητήματα του εργατικού δικαίου: την έννοια της «μεταβίβασης επιχειρήσης» ως προϋπόθεση για την προστασία των εργασιακών σχέσεων. Στο επίκεντρο της μελέτης τίθεται η διερεύνηση των προϋποθέσεων υπό τις οποίες διαπιστώνεται νομικά η μεταβίβαση επιχείρησης, εγκατάστασης ή τμήματος αυτής, αποδίδοντας ιδιαίτερη σημασία στη δυναμική ερμηνεία και εξέλιξη της έννοιας αυτής μέσα από τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και των εθνικών δικαστηρίων.
Η συστηματική νομολογιακή έρευνα αναδεικνύει πώς η ανάγκη ευελιξίας της δικαστικής κρίσης εξασφαλίζει την αποτελεσματική προσαρμογή της νομοθεσίας στις σύγχρονες μορφές επιχειρηματικής δράσης. Το έργο αυτό φιλοδοξεί να προσφέρει μια εμπεριστατωμένη και κριτική ανάλυση του καθ’ ύλην προσωπικού και εδαφικού πεδίου εφαρμογής της Οδηγίας 2001/23/ΕΚ και του π.δ. 178/2002, συμβάλλοντας στην κατανόηση του κρίσιμου νομοθετικού πλαισίου με καθοριστικές συνέπειες τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους εργαζομένους τους. Ειδικό κεφάλαιο αφιερώνεται στη μεταβίβαση επιχείρησης στο πλαίσιο διαδικασιών αφερεγγυότητας, εξετάζοντας τις εξαιρέσεις που προβλέπονται από την Οδηγία 2001/23/ΕΚ και το π.δ. 178/2002, υπό το φως ιδίως του πρόσφατου ν. 4738/2020 και της σχετικής νομολογίας. Αναλύονται οι ιδιαιτερότητες του πεδίου αυτού και οι προκλήσεις που εγείρονται για την προστασία και συνέχιση των εργασιακών σχέσεων.
Επιπλέον, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάλυση των διασυνοριακών μεταβιβάσεων επιχειρήσεων, ένα ζήτημα που μέχρι σήμερα δεν έχει τύχει συστηματικής επεξεργασίας στην ελληνική βιβλιογραφία και νομολογία. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζονται κρίσιμα ζητήματα ιδιωτικού διεθνούς δικαίου, όπως ο προσδιορισμός του εφαρμοστέου δικαίου στις εργασιακές σχέσεις του προσωπικού που θίγονται από τη μεταβίβαση, αλλά και οι δυσχέρειες που ανακύπτουν κατά τη διαπίστωση της διατήρησης της ταυτότητας της οικονομικής οντότητας, εξαιτίας του διασυνοριακού χαρακτήρα της μεταβίβασης.
Το έργο συνιστά μια συστηματική και κριτική συμβολή στη μελέτη των μεταβιβάσεων επιχειρήσεων, προσφέροντας στον νομικό κόσμο και τους εφαρμοστές του δικαίου ένα εργαλείο για την κατανόηση και αντιμετώπιση των πολυσύνθετων πρακτικών και θεωρητικών ζητημάτων που συνδέονται με τον ορισμό της έννοιας της μεταβίβασης, τα όρια εφαρμογής της Οδηγίας 2001/23/ΕΚ και του π.δ. 178/2002, καθώς και τις εξαιρέσεις που ανακύπτουν σε διαδικασίες αφερεγγυότητας.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος
Συντομογραφίες
Εισαγωγή
Κεφάλαιο Πρώτο
Η έννοια της «μεταβίβασης επιχείρησης»
κατά την Οδηγία 2001/23/ΕΚ και το Π.Δ. 178/2002
§ 1. Νομοθετικό πλαίσιο
Α. Η θέσπιση Οδηγίας περί μεταβιβάσεων επιχειρήσεων στο ενωσιακό δίκαιο
Β. Στοχοθεσία της Οδηγίας 2001/23
Γ. Η θέση της Οδηγίας 2001/23 στο σύστημα του δικαίου της Ένωσης
Δ. Εθνικό δίκαιο
Ι. Διαχρονικό δίκαιο
ΙΙ. Π.Δ. 178/2002
ΙΙΙ. 479 ΑΚ και Π.Δ. 178/2002
IV. Συνταγματικότητα των ρυθμίσεων του Π.Δ. 178/2002
§ 2. Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2001/23 και του Π.Δ. 178/2002
Α. Η «οικονομική οντότητα» ως αντικείμενο της μεταβίβασης
Β. Ο προσδιορισμός της έννοιας της «επιχείρησης»
Γ. Η έννοια της «εγκατάστασης»
Δ. Η έννοια του «τμήματος» της επιχείρησης ή εγκατάστασης
Ι. Η απόφαση του ΔΕΕ της 13ης Ιουνίου 2019 επί της υποθέσεως Ελληνικά Ναυπηγεία Α.Ε. (C-664/17)
ΙΙ. Η προσέγγιση του Γερμανικού Ακυρωτικού επί των υποθέσεων της Air Berlin
Ε. Εφαρμογή της Οδηγίας 2001/23 και του Π.Δ. 178/2002 στα ποντοπόρα σκάφη
§ 3. Διατήρηση της ταυτότητας της μεταβιβαζόμενης οικονομικής οντότητας
Α. Γενικές αρχές
Β. Ειδικότερη εξέταση των κρίσιμων κριτηρίων
Ι. Μεταβίβαση ενσώματων στοιχείων
α) Η από 27.2.2020 απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση C-298/18, Grafe και Pohle
β) Μεταβίβαση μεμονωμένων πόρων της επιχείρησης
ΙΙ. Η απόκτηση άυλων περιουσιακών στοιχείων
α) Η μεταβίβαση του Know-how
β) Η μεταβίβαση της πελατείας
ΙΙΙ. Το κριτήριο της επαναπρόσληψης προσωπικού
ΙV. Ο βαθμός ομοιότητας της δραστηριότητας πριν και μετά τη μεταβίβαση
α) Η προοπτική των μερών αποτελεί νομικά σημαντικό μέγεθος;
β) Απλή μεταβίβαση δραστηριότητας
γ) Outsourcing
δ) Διαδοχική ανάθεση δραστηριοτήτων
ε) Insourcing
V. Το κριτήριο της διακοπής της λειτουργίας της επιχείρησης
α) Επιχειρήσεις εποχιακού χαρακτήρα
§ 4. Δυναμικό στοιχείο: Μεταβίβαση σε «διάδοχο εργοδότη»
Α. Προδιάθεση
Β. Η εξειδίκευση του δυναμικού στοιχείου κατά την εξέλιξη της ενωσιακής νομοθεσίας περί μεταβιβάσεων επιχειρήσεων
Γ. «Νομική» μεταβίβαση επιχείρησης κατά την έννοια της Οδηγίας 2001/23
Δ. Το νομικό καθεστώς στην ελληνική έννομη τάξη πριν και μετά το Π.Δ. 178/2002
Ι. «Συμβατική ή εκ του νόμου μεταβίβαση» κατά την έννοια του Π.Δ. 178/2002
Ε. Η μεταβολή του εργοδότη
Ι. Μεταβίβαση επιχείρησης στο πλαίσιο ομίλου εταιριών
Στ. Ειδικές περιπτώσεις μεταβολής του προσώπου του εργοδότη
Ι. Asset Deal και Share Deal
α) Προδιάθεση
β) Ειδικότερα η συμφωνία Asset Deal
γ) Η συμφωνία Share Deal
Ζ. Εταιρικοί Μετασχηματισμοί
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Η μετατροπή
ΙΙΙ. Η συγχώνευση
ΙV. Η διάσπαση εταιριών
V. Νομοθετική διασύνδεση του δικαίου των εταιρικών μετασχηματισμών με τη μεταβίβαση επιχείρησης κατά το Π.Δ. 178/2002
H. Ημερομηνία της μεταβίβασης
§ 5. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2001/23 και του Π.Δ. 178/2002
A. Έννοια του «εργαζομένου» – Ερμηνεία σύμφωνα με την Οδηγία 2001/23 και το Π.Δ. 178/2002
I. Η απόφαση ΔΕΕ στην υπόθεση C-317/18, Cátia Correia Moreira
II. Μεταβίβαση επιχείρησης και προσωρινή απασχόληση
α) Η υπόθεση Albron Catering (C-242/09)
ΙΙΙ. Η ένταξη των εργαζομένων στο μεταβιβαζόμενο τμήμα της επιχείρησης ή εγκατάστασης
Β. Ο «εργοδότης» κατά την Οδηγία 2001/23 και το Π.Δ. 178/2002
Γ. Η μεταβίβαση επιχείρησης στο δημόσιο τομέα
Ι. Η ιδιωτικοποίηση
§ 6. Ενδιάμεσα συμπεράσματα
Κεφάλαιο Δεύτερο
Διαδικασίες αφερεγγυότητας και εφαρμογή του Π.Δ. 178/2002
§ 1. Νομοθετικό πλαίσιο
Α. Η πρόβλεψη της Οδηγίας 2001/23
Ι. «Πτώχευση και ανάλογες διαδικασίες αφερεγγυότητας» κατά την έννοια της Οδηγίας 2001/23
Β. Η πρόβλεψη του Π.Δ. 178/2002
§ 2. Ειδικό μέρος – Περιπτωσιολογία
Α. Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης
Β. Πτώχευση
Γ. Διάκριση από την εκκαθάριση λυθείσας εταιρίας
Δ. Το σχέδιο αναδιοργάνωσης των άρθρων 107 επόμ. του Ν. 3588/2007
Ε. Η ειδική διαχείριση των άρ. 68 επ. του Ν. 4307/2014
Στ. Χρόνος εφαρμογής της εξαίρεσης
§ 3. Ενδιάμεσα συμπεράσματα
Κεφάλαιο Τρίτο
Η διασυνοριακή μεταβίβαση επιχειρήσεων
§ 1. Εδαφικό πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2001/23 και του Π.Δ. 178/2002.
Α. Εισαγωγή
Β. Ορισμός της διασυνοριακής μεταβίβασης κατά την έννοια της Οδηγίας 2001/23
Γ. Εδαφικό πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2001/23
Δ. Εδαφικό πεδίο εφαρμογής του Π.Δ. 178/2002
§ 2. Εφαρμοστέο δίκαιο
Α. Η διάταξη του άρθρου 1 παρ. 2 της Οδηγίας 2001/23
Β. Σύνδεση με τη σύμβαση μεταβίβασης της επιχείρησης
Γ. Σύνδεση με την τοποθεσία της μεταβιβαστέας οικονομικής οντότητας
Δ. Σύνδεση με το δίκαιο που διέπει την ατομική σχέση εργασίας
Ι. Ο Κανονισμός 593/2008 (Ρώμη Ι)
ΙΙ. Η αρχή του ευνοϊκότερου δικαίου (άρθρο 8 παρ. 1 Κανονισμού Ρώμη Ι)
ΙΙΙ. Το Π.Δ. 178/2002 ως υπερισχύουσα διάταξη αναγκαστικού δικαίου
§ 3. Περιπτωσιολογία
Α. Μεταβιβάσεις εντός Ε.Ε. (ή Ε.Ο.Χ.)
Ι. Διασυνοριακή μεταβίβαση χωρίς μεταβολή του τόπου απασχόλησης
ΙΙ. Διασυνοριακή μεταβίβαση και μεταβολή του τόπου απασχόλησης
Β. Διασυνοριακή μεταβίβαση επιχείρησης εκτός Ε.Ε. (ή Ε.Ο.Χ.)
Ι. Μεταβίβαση και μεταφορά σε τρίτο κράτος μη μέλος της Ε.Ε. (ή του Ε.Ο.Χ.)
ΙΙ. Διασυνοριακή μεταβίβαση και μεταφορά από τρίτος κράτος μη μέλος της Ε.Ε.
Γ. Ζητήματα σχετικά με τη διατήρηση της ταυτότητας της μεταβιβαζόμενης μονάδας
Δ. Ημερομηνία της διασυνοριακής μεταβίβασης
§ 4. Μεταβολή του εφαρμοστέου δικαίου και διατήρηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων
Α. Νέος τόπος απασχόλησης εντός Ε.Ε
Β. Ο νέος τόπος απασχόλησης βρίσκεται εκτός Ε.Ε. (ή Ε.Ο.Χ.)
Γ. Χρονικό σημείο μεταβολής του εφαρμοστέου στην εργασιακή σχέση δικαίου
§ 5. Η διασυνοριακή εταιρική αναδιάρθρωση
Α. Ελευθερία εγκατάστασης
Β. Η Οδηγία (ΕΕ) 2017/1132
Ι. Διασυνοριακή μετατροπή εταιριών
ΙΙ. Διασυνοριακή συγχώνευση εταιριών
ΙΙΙ. Διασυνοριακή διάσπαση εταιριών
Γ. Διαδικασίες αφερεγγυότητας
§ 6. Διεθνής δικαιοδοσία
§ 7. Ενδιάμεσα συμπεράσματα
Κυριότερη βιβλιογραφία – Αρθρογραφία
Ελληνική
Ξενόγλωσση
Τύπος περιεχομένου
Κατηγορίες
Σχετικές εκδόσεις
