Λ. Λεφάκης, Ευρεσιτεχνίες ανθρώπινων βλαστοκυττάρων, 2006
Η έρευνα στο πεδίο των ανθρώπινων βλαστοκυττάρων δημιουργεί σημαντικές ερευνητικές προσδοκίες. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί τόσο, ώστε να αλλάξει η αντίληψη της επιστήμης για τις δυνατότητες χρήσης των σωματικών κυττάρων στο επίπεδο της έρευνας για την παραγωγή διαφοροποιημένων κυττάρων και ιστών και των ιατρικών εφαρμογών.
Η χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε ανθρώπινα βλαστοκύτταρα αποτελεί για το δίκαιο ιδιαίτερη προβληματική. Το κύριο ερώτημά της αφορά στη σκοπιμότητα κατοχύρωσης βλαστοκυττάρων και κυτταρικών σειρών καθώς επίσης στις επακόλουθες συνέπειες σε τομείς, όπως η διάγνωση και η θεραπεία ασθενειών, η βιοϊατρική έρευνα και η εν γένει ερευνητική δραστηριότητα. Στο πεδίο της βιοηθικής ο κίνδυνος αθέμιτης εμπορευματοποίησης των αποτελεσμάτων της έρευνας στα βλαστοκύτταρα προσανατολίζει το δίκαιο προς μια σύγχρονη αντίληψη με νέες προδιαγραφές.
Σκοπός της μελέτης είναι η ανάλυση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, ο εντοπισμός των αρχών που διέπουν τις ευρεσιτεχνίες βλαστοκυττάρων καθώς και η εξέταση των περιορισμών που συνοδεύουν την κατοχύρωσή τους υπό το πρίσμα των θεμελιωδών ηθικών ενστάσεων.
Επίσης, συνοψίζονται τα συνταγματικά ζητήματα που ανακύπτουν και οριοθετείται ένα πλαίσιο δεοντολογίας για τη λήψη και τη χρήση των ανθρώπινων βλαστοκυττάρων στο ελληνικό δίκαιο.
Edition info
Table of contents +
Πρόλογος
Συντομογραφίες
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΤΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ
ΤΩΝ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ
Α. Ορισμός, στάδια ανάπτυξης και κατηγορίες βλαστοκυττάρων
1. Ορισμός και στάδια ανάπτυξης
2. Κατηγορίες βλαστοκυττάρων
α. Ανθρώπινα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα
β. Ανθρώπινα ενήλικα ή σωματικά βλαστοκύτταρα
i. Ορισμός - Περιγραφή
ii. Προέλευση και κριτήρια πλαστικότητας
iii. Ειδικές κατηγορίες ενήλικων (σωματικών) βλαστοκυττάρων
γ. Βλαστοκύτταρα κυήματος
δ. Εναλλακτικές πηγές απομόνωσης βλαστοκυττάρων
Β. Η εργαστηριακή έρευνα
1. Κυτταρικές σειρές βλαστοκυττάρων
2. Ερευνητική δραστηριότητα και αποτελέσματα
3. Οι προοπτικές της έρευνας
α. Βασική έρευνα
β. Δοκιμές φαρμάκων
γ. Γονιδιακές θεραπείες
δ. Θεραπεία ασθενειών
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΩΝ
ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ
Εισαγωγικά
Α. Το αντικείμενο της προστασίας
1. Ανθρώπινα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα
2. Εμβρυϊκά γεννητικά κύτταρα
3. Βλαστοκύτταρα κυήματος
4. Ανθρώπινα βλαστοκύτταρα ενηλίκου
Β. Αξιώσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας
1. Το ζήτημα
2. Αξιώσεις αυτοτελείς και εξαρτημένες
3. Αξιώσεις και περιγραφή
4. Αξιώσεις βλαστοκυττάρων
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΟΙ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΕΣ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΣΤΙΣ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ
ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Εισαγωγή
Α. Η προσέγγιση των Ηνωμένων Πολιτειών
1. Γενικά
2. Η απόφαση Bush. Το ζήτημα
3. H εξέλιξη μετά την απόφαση Bush
4. Η νομοθεσία
Β. Η ευρωπαϊκή προσέγγιση
1. Η νομοθεσία
α. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση
β. Η Οδηγία 98/44/ΕΚ
γ. Σχέση Ευρωπαϊκής Σύμβασης και Οδηγίας
2. Το αντικείμενο της προστασίας
α. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση
β. Η Οδηγία 98/44/ΕΚ
3. Οι σχετικές αποφάσεις και απόψεις
α. GAEIB
β. Η απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
γ. Η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
δ. Η νομική θεωρία
ε. EGE
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΕΦΕΥΡΕΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ
ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ -
ΤΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΖΗΤΗΜΑΤΑ
Εισαγωγή
Α. Ανθρώπινα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα
1. Τα άρθρα 5 και 6 παρ. 2 της Οδηγίας και τα επιμέρους ερμηνευτικά ζητήματα
2. Οι μέθοδοι κλωνοποίησης και μεταφοράς πυρήνα σωματικών κυττάρων
3. Η αιτιολογική σκέψη 38 της Οδηγίας 98/44/ΕΚ
4. Η συναίνεση του δότη
5. Αξιώσεις
Β. Τα αποτελέσματα της χορήγησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στην έρευνα των ανθρώπι-νων βλαστοκυττάρων
1. Τα έμμεσα αποτελέσματα
α. Το νομοθετικό πλαίσιο
β. Η πρακτική του Ευρωπαϊκού Γραφείου και οι γνωμοδοτήσεις της EGE
2. Τα άμεσα αποτελέσματα
α. Διπλώματα ευρεσιτεχνίας και έρευνα
β. Υγεία και περίθαλψη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Εισαγωγή
Α. Η προέλευση και η χρήση των βλαστοκυττάρων σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο
1. Η προέλευση των βλαστοκυττάρων
α. Από πτωματικό εμβρυϊκό ιστό
β. Από έμβρυο in vitro
γ. Από πρόσωπο
2. Η χρήση των βλαστοκυττάρων
α. Χρήση σε ζώα
β. Χρήση σε άνθρωπο
Β. Η χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας
1. Έννοια και νομική φύση
2. Βλαστοκύτταρα ως αντικείμενο κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας
3. Οι προϋποθέσεις χορήγησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας
4. Η συνταγματικότητα των εφευρέσεων ανθρώπινων βλαστοκυττάρων
5. Ειδικότερα το δικαίωμα στην έρευνα
Γ. Ηθικά ζητήματα
1. Γενικές παρατηρήσεις – Έννοιες
2. Εφευρέσεις βλαστοκυττάρων αντικείμενες στα χρηστά ήθη και στη δημόσια τάξη
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Παράρτημα
Βιβλιογραφία
Αλφαβητικό ευρετήριο
Content type
Categories
Related editions
