Κ. Γιαννακόπουλος, Η επίδραση του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, 2013


Κ. Γιαννακόπουλος, Η επίδραση του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, 2013

Καθώς το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης διεκδικεί τον έλεγχο της θεμελιακότητας τόσο των ευρωπαϊκών όσο και των εθνικών κανόνων δικαίου, στην ενωσιακή έννομη τάξη έχει διαμορφωθεί ένα σύστημα διάχυτου, παρεμπίπτοντος και συγκεκριμένου ελέγχου της συμβατότητας των εθνικών διατάξεων με το ενωσιακό δίκαιο. Το σύστημα αυτό επιδρά στην οργάνωση, στην οριοθέτηση και στη λειτουργία του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων στο εθνικό δίκαιο.

Η παρούσα μελέτη, επιχειρώντας να συστηματοποιήσει αυτή την επίδραση, καταδεικνύει ότι το ενωσιακό δίκαιο έχει συμβάλει σημαντικά και θα μπορούσε να συμβάλει περαιτέρω σε μία δικαιοκρατική μετεξέλιξη του εθνικού συνταγματικού κράτους. Εκτός από τις προσαρμογές που επιβάλλει στο εθνικό δίκαιο η άμεση και υποχρεωτική εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης, η ίδια η εμπειρία τούτης της εφαρμογής γίνεται, για τις εθνικές αρχές και, ιδίως, για τον εθνικό δικαστή, πηγή έμπνευσης για οικειοθελείς προσαρμογές του εθνικού δικαίου που ενισχύουν τις εγγυήσεις του Κράτους Δικαίου, ακόμη και εκτός του πεδίου εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης. Την ίδια στιγμή, όμως, ο λειτουργικός επικαθορισμός των κρατικών οργάνων και των επιμέρους αρμοδιοτήτων τους, προς τον σκοπό της αποτελεσματικής υλοποίησης των στόχων της Ένωσης, κλονίζει, σε μεγάλο βαθμό, την κανονιστική δύναμη του εθνικού Συντάγματος και τη συνοχή της εθνικής έννομης τάξης. Ως προς δε τη βιωσιμότητα του παραδείγματος του συνταγματικού πλουραλισμού, το οποίο φαίνεται να επικρατεί μετά την αποτυχημένη απόπειρα τυπικής συνταγματοποίησης της Ένωσης, γεννώνται σοβαρές αμφιβολίες, καθώς η αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει τις σχέσεις μεταξύ ενωσιακού δικαίου και εθνικού Συντάγματος εντείνεται από τον εμπειρισμό που χαρακτηρίζει τις σχετικές ερμηνευτικές επιλογές του εθνικού δικαστή. Κατά τούτο, στο πλαίσιο ιδίως της εξελισσόμενης δημοσιονομικής κρίσης κρατών μελών της Ευρωζώνης, το ενωσιακό δίκαιο κινδυνεύει να περιπέσει σε παράγοντα συνταγματικής απορρύθμισης, εάν, τελικώς, δεν επιτευχθεί, ως αντιστάθμισμα, η συνοχή της όποιας συνταγματικής δομής προκύπτει από την ώσμωση μεταξύ της εθνικής και της ενωσιακής έννομης τάξης.

Η παρούσα μελέτη δίνει έμφαση στην επίδραση της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων από τα ελληνικά δικαστήρια και, ειδικότερα, από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο αποτελεί το κατεξοχήν δικαστήριο απονομής συνταγματικής δικαιοσύνης στη χώρα μας και το οποίο, λόγω των αρμοδιοτήτων του, είναι, παραλλήλως, σε θέση να αντλεί το σύνολο σχεδόν της δυνατής επιρροής του ενωσιακού δικαίου. Οι αναπτύξεις συγκριτικού δικαίου προβάλλουν την πολυδιάστατη δυναμική της επίδρασης του ενωσιακού δικαίου στα εθνικά δίκαια των κρατών μελών, αλλά και τον παραδειγματικό χαρακτήρα του ελληνικού συστήματος ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων. Οι δε αναφορές στον έλεγχο της συμβατότητας των νόμων με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αναδεικνύουν τις ιδιαιτερότητες του ελέγχου της συμβατότητας τους με το ενωσιακό δίκαιο και συμπληρώνουν μία αναπόσπαστη παράμετρο της πολυπλοκότητας και του πολυεπίπεδου χαρακτήρα του «ευρωπαϊκού συνταγματικού δικαίου».

Edition info

Title
Η επίδραση του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων
© 2013
Author
ISBN
978-960-445-961-2
Pages
XIV + 546
Price
€ 48.00
In stock

Table of contents   +

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ

ΤΙΤΛΟΣ

Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ

ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Ι. O έλεγχος συμβατότητας κατά το δίκαιο της Ένωσης

ΙΙ. Ο έλεγχος συνταγματικότητας κατά το εθνικό δίκαιο των κρατών μελών

ΤΙΤΛΟΣ

Η ΣΧΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Ι. Η καταρχήν ουδετερότητα του δικαίου της Ένωσης απέναντι στον έλεγχο συνταγματικότητας

ΙΙ. Οι περιπτώσεις άρσης της ουδετερότητας του δικαίου της Ένωσης απέναντι στον έλεγχο συνταγματικότητας

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΣΤΗΝ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ

ΤΙΤΛΟΣ

ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ

Ι. Η απονομή ενός πρωτογενούς θεσμικού ρόλου στον κοινό νομοθέτη

ΙΙ. Η αναζήτηση των συνταγματικών ορίων του ελέγχου

ΙΙΙ. Η απονομή ενός δευτερογενούς θεσμικού ρόλου στον δικαστή

ΤΙΤΛΟΣ

ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ ΑΝΑΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

Ι. Η απονομή ενός δευτερογενούς θεσμικού ρόλου στον εθνικό νομοθέτη

ΙΙ. Η μεταβολή των συνταγματικών ορίων του ελέγχου

ΙΙΙ. Η απονομή ενός πρωτογενούς θεσμικού ρόλου στον εθνικό δικαστή

ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ

ΤΙΤΛΟΣ

Η ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΟΧΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ

ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ

Ι. Η ρύθμιση των συνεπειών της αντισυνταγματικότητας των νόμων

ΙΙ. Η αμφισβήτηση των αντίστροφων δυσμενών διακρίσεων

IIΙ. Η διαφύλαξη της εθνικής συνταγματικής ταυτότητας

ΤΙΤΛΟΣ

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΕΝΝΟΜΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΝΟΜΗΣ ΤΑΞΗΣ

Ι. Η διάχυση των εννόμων τάξεων και ο συνταγματικός πλουραλισμός

ΙΙ. Η εναρμόνιση των εννόμων τάξεων και ο πλουραλισμός των ερμηνευτικών επιλογών του εθνικού δικαστή

ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Content type

Categories

 
Add to cart Add to wishlist
 

Related editions

Π. Παυλόπουλος, Νομικές Μελέτες, 2023
Μια σειρά νομικών άρθρων με στόχο τη σκιαγράφηση της ιστορικής εξέλιξης και της πορείας της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας
Ι. Γεράσιμος, Η σχέση της Εθνικής και της Ευρωπαϊκής Συνταγματικής Ταυτότητας στην Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη, 2022
Η έννοια της ευρωπαϊκής συνταγματικής ταυτότητας με έμφαση στη νομολογία του ΔΕΕ
Ι. Σαρμάς/Ξ. Κοντιάδης/Χ. Ανθόπουλος..., ΕΣΔΑ, 2021
Mια συστηματική κατ’ άρθρο ερμηνεία της ΕΣΔΑ που καλύπτει ολόκληρο το ουσιαστικό και το δικονομικό της μέρος καθώς και τα Πρωτόκολλά της
Χ. Τσιλιώτης, Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση (BREXIT), 2020
Series: Συγκριτικό Συνταγματικό Δίκαιο, #5
Το βιβλίο παρουσιάζει τις ιστορικές αιτίες και την διαδρομή του Brexit κυρίως από το ιστορικό δημοψήφισμα της 23 Ιουνίου 2016 μέχρι και την 1 Φεβρουαρίου 2020, ημερομηνία της...
Γ. Κτιστάκις, Μετανάστες & ευρωπαϊκό δίκαιο των δικαιωμάτων του ανθρώπου, 2014
Series: Δίκαιο και Κοινωνία στον 21ο Αιώνα, #28
Ενώ για πέντε δεκαετίες, τώρα, το ποσοστό των μεταναστών επί του συνόλου του πληθυσμού της γης μένει αμετάβλητο, περίπου στο 3%, το ποσοστό των μεταναστών που κατευθύνονται...