Β. Δούκα, Μερική απασχόληση, 2004

Περιεχόμενα

Συντομογραφίες

Εισαγωγή

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ Η ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΞΗΡΤΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1. Ο χρόνος ως ουσιώδες περιεχόμενο της σύμβασης εξηρτημένης εργασίας

2. Η ανάγκη νομοθετικών ρυθμίσεων για τον καθορισμό της διάρκειας της σύμβασης και του χρόνου εργασίας

3. Η διάρκεια της σύμβασης και η προστασία της θέσης εργασίας

4. Τα χρονικά όρια εργασίας και η προστασία των όρων εργασίας

5. Η νομική φύση των διατάξεων για τη διάρκεια της σύμβασης εξηρτημένης εργασίας και το χρόνο εργασίας και η προστασία του εργαζομένου

6. Η έννοια της “πλήρους απασχόλησης»

7. Η τυπική σύμβαση εξηρτημένης εργασίας: Τα στοιχεία της και οι σκοποί που εξυπηρετεί

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1. Γενικά η ελαστικότητα του χρόνου εργασίας

2. Η ελαστικότητα του χρόνου πλήρους απασχόλησης

2.1. Η ελαστικότητα του χρόνου πλήρους απασχόλησης με νομοθετικές ρυθμίσεις

2.2. Η ελαστικότητα του χρόνου πλήρους απασχόλησης μέσω της ιδιωτικής βούλησης

2.3. Ειδικότερα: Η ελαστικότητα του χρόνου εργασίας και το διευθυντικό δικαίωμα - Μονομερής μείωση του χρόνου πλήρους απασχόλησης από τον εργοδότη

2.3.1. Μείωση του χρόνου πλήρους απασχόλησης κατ’ ενάσκηση του διευθυντικού δικαιώματος

2.3.2. Έλεγχος της νομιμότητας του όρου της σύμβασης εξηρτημένης εργασίας με τον οποίο παρέχεται στον εργοδότη δικαίωμα μείωσης του χρόνου πλήρους απασχόλησης

2.3.3. ΄Ελεγχος της νομιμότητας του όρου σ.σ.ε. με τον οποίο παρέχεται στον εργοδότη δικαίωμα «μονομερούς» μείωσης της διάρκειας του χρόνου πλήρους απασχόλησης χωρίς μείωση των αποδοχών

2.3.4. Συνέπειες από τη μείωση της διάρκειας του χρόνου εργασίας μονομερώς από τον εργοδότη καθ’ υπέρβαση των ορίων που κατά περίπτωση τίθενται για το δικαίωμα του

3. Η ελαστικότητα του χρόνου εργασίας κατ’ απόκλιση από την πλήρη απασχόληση: Οι ατυπικές συμβάσεις εργασίας σε σχέση με το χρόνο εργασίας

4. Η ελαστικότητα του χρόνου εργασίας στη μεταβιομηχανική εποχή

4.1. Η «ευέλικτη» επιχείρηση και οι εργασιακές σχέσεις

4.2. Η «ευέλικτη» επιχείρηση και η ελαστικότητα του χρόνου εργασίας

5. Η σχέση ανάμεσα στις «ευέλικτες» και τις «ατυπικές» συμβάσεις εργασίας

6. Η θεσμική συμμετοχή των εκπροσώπων των εργαζομένων στη ρύθμιση του χρόνου εργασίας γενικά και των ατυπικών συμβάσεων εργασίας ειδικότερα

7. Οι επιλογές του εργοδότη ως επιχειρηματία σε σχέση με τις ρυθμίσεις για το χρόνο εργασίας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε.

1. Η πολιτική της Ε.Ε. για το χρόνο εργασίας: Ευελιξία με προστασία

2. Η κοινοτική νομοθεσία για το χρόνο εργασίας

3. H αξιολόγηση του υφιστάμενου νομοθετικού καθεστώτος

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η ΜΕΡΙΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Η ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

1. Ο κατ΄ αρχήν ορισμός της μερικής απασχόλησης

2. Ο συγκρίσιμος χρόνος πλήρους απασχόλησης

3. Η διαφορά του χρόνου εργασίας επί μερικής και επί πλήρους απασχόλησης

4. Η έννοια της μερικής απασχόλησης στο αρ.38 ν.1892/1990, όπως αντικαταστάθηκε από το αρ.2 ν.2639/1998

5. Οι αντίστοιχα μειωμένες αποδοχές ως στοιχείο της έννοιας της μερικής απασχόλησης

6. Τελικός ορισμός μερικής απασχόλησης

7. Τα είδη/μορφές της μερικής απασχόλησης

α. Απλή ή κοινή μερική απασχόληση

β. Μερική απασχόληση ανά ημέρες

α) Εκ περιτροπής εργασία

β) Διαλείπουσα εργασία

γ. Σύμβαση (επι)μερισμού εργασίας (job-sharing)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΡΙΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

1. Η κοινοτική νομοθεσία - Η οδηγία 97/81/ΕΚ για τη μερική απασχόληση

2. Το εθνικό δίκαιο: Το αρ.38 ν.1892/1990, όπως αντικαταστάθηκε από το αρ.2 ν.2639/1998

2.1. Η θέση του στο εργατικό δίκαιο και το αντικείμενο των ρυθμίσεων του

2.2. Ο σκοπός του

2.3.Το πεδίο εφαρμογής του: Όλες οι συμφωνίες μερικής απασχόλησης

2.4. Το εξ αντικειμένου πεδίο ρύθμισης του

2.5. Η τροποποίηση του με σ.σ.ε.

2.6. Το αρ.38 και η οδηγία 97/81/ΕΚ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

Η ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ

ΤΗΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

1. H συμφωνία μερικής απασχόλησης

1.1. Η συμφωνία και η σχέση της με τη σύμβαση εξηρτημένης εργασίας

1.2. Ο χρόνος κατάρτισης της συμφωνίας και η χρονική διάρκεια της μερικής απασχόλησης

1.3. Το περιεχόμενο της συμφωνίας

1.4. Η απαγόρευση υποκατάστασης της συμφωνίας μερικής απασχόλησης από άλλες συμφωνίες

1.5. Η συμφωνία μερικής απασχόλησης και η γνωστοποίηση στον εργαζόμενο των όρων εργασίας κατά το π.δ. 156/1994

2. Η προτίμηση των εργαζομένων μερικής απασχόλησης για την κάλυψη θέσεων πλήρους απασχόλησης (αρ.38 παρ.10)

3. Η συμμετοχή των εργαζομένων: Η υποχρέωση του εργοδότη για ενημέρωση των εκπροσώπων των εργαζομένων (αρ.38 παρ.12)

4. Η καταγγελία της σύμβασης λόγω απόρριψης της πρότασης του εργοδότη για μεταβολή του χρόνου εργασίας (αρ.38 παρ.6)

5. Η μονομερής επιβολή μερικής απασχόλησης από τον εργοδότη: Η επιβολή εκ περιτροπής εργασίας - Η σχέση της με τη διαθεσιμότητα

5.1. Η δυνατότητα μονομερούς επιβολής εκ περιτροπής εργασίας

5.2. Διαφορές ανάμεσα στη μονομερή επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας και τη διαθεσιμότητα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Ο ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

1. Το έγγραφο ως συστατικός τύπος της συμφωνίας μερικής απασχόλησης

2. Ο έγγραφος τύπος και το αρ.671 ΑΚ

3. Η γνωστοποίηση του εγγράφου της συμφωνίας μερικής απασχόλησης σε δημόσια αρχή

4. Οι συνέπειες από τη μη τήρηση του τύπου και τη μη γνωστοποίηση του εγγράφου της συμφωνίας στη δημόσια αρχή

4.1. Συνέπειες από τη μη τήρηση του εγγράφου τύπου

4.1.1. Οι απόψεις που έχουν διατυπωθεί

4.1.2. Η άποψη μας για το εξεταζόμενο θέμα

Α. Μη εφαρμογή του αρ.181 ΑΚ

Β. Επικουρικά: Μη τροπή της μερικής ακυρότητας σε ολική με βάση το αρ.181 ΑΚ

Γ. Κάλυψη του κενού που δημιουργεί η ακυρότητα της συμφωνίας μερικής απασχόλησης

4.1.3. Το είδος της ακυρότητας - δικονομικά θέματα

4.2. Συνέπειες από τη μη εμπρόθεσμη γνωστοποίηση του εγγράφου στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

ΟΙ ΟΡΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

1. Η εξάρτηση ως παράγοντας δημιουργίας «όμοιας κατάστασης» μεταξύ πλήρους και μερικής απασχόλησης

2. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης μερικώς απασχολούμενων και συγκρίσιμων εργαζομένων πλήρους απασχόλησης

2.1. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης μερικώς απασχολούμενων και συγκρίσιμων εργαζομένων πλήρους απασχόλησης και η απαγόρευση της δυσμενούς διάκρισης των πρώτων ως ειδικότερη έκφραση της

2.2. Η αρχή της ίσης αντιμετώπισης μερικώς απασχολούμενων και συγκρίσιμων εργαζομένων πλήρους απασχόλησης και η απαγόρευση της δυσμενούς διάκρισης των πρώτων στο εθνικό μας δίκαιο

3. Είδη δυσμενών διακρίσεων: Άμεσες και έμμεσες διακρίσεις

4. Μέθοδος διαπίστωσης της παράβασης της αρχής της ισότητας και της μη δυσμενούς διάκρισης

5. Η συνδρομή «αντικειμενικών λόγων» ως παράγοντας σύννομης «απόκλισης» από την αρχή της ίσης μεταχείρισης

6. Ο κατά χρονική αναλογία (pro rata temporis) καθορισμός των παροχών ως μέσο εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης

7. Οι συνέπειες που επιφέρει η διαπίστωση της ύπαρξης δυσμενούς διάκρισης και η κατανομή του βάρους απόδειξης στις σχετικές δίκες

8. Η νομοθετική εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης μερικώς απασχολούμενων και συγκρίσιμων εργαζομένων πλήρους απασχόλησης στις ρυθμίσεις του αρ.38 ν.1892/1990, μετά την αντικατάσταση του από το αρ.2 ν.2639/1998

8.1. Ρυθμίσεις για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις εποχιακής λειτουργίας και τις επισιτιστικές επιχειρήσεις (παρ.3 εδ.β αρ.38 ν.1892/1990)

8.2. Ρυθμίσεις για το χρόνο εργασίας (παρ.5, 8, 9, 10 εδ.β,γ αρ.38 ν.1892/1990)

8.2.1. Ειδικές ρυθμίσεις για την τοποθέτηση του ημερήσιου ωραρίου στο ημερολογιακό 24ωρο (παρ.5 αρ.38)

8.2.2. Ειδικές ρυθμίσεις για την παροχή υπερεργασίας (παρ. 9 αρ.38)

8.2.3. Ειδικές ρυθμίσεις για την ετήσια άδεια (παρ.8 αρ.38)

8.2.4. Η μερική απασχόληση ως προϋπηρεσία του εργαζομένου (παρ.10 εδ.β,γ αρ.38)

8.3. Ρυθμίσεις σχετικά με τις αποδοχές (παρ.7,4 αρ.38 ν. 1892/1990)

8.4. Ρυθμίσεις για την ενδοεπιχειρησιακή επαγγελματική κατάρτιση και τις ενδοεπιχειρησιακές κοινωνικές υπηρεσίες (παρ.11 αρ.38 ν.1892/1990)

8.5. Εφαρμογή του εργατικού δικαίου στη σύμβαση μερικής απασχόλησης (παρ.14 αρ.38 ν.1892/1990)

8.5.1. Γενικά

8.5.2. Ενδεικτική αναφορά συγκεκριμένων θεμάτων

Α. Τα δώρα εορτών

Β. Το πενθήμερο

Γ. Η παροχή υπερωριακής εργασίας

Δ. Η παροχή εργασίας σε περισσότερους εργοδότες

Ε. Καταγγελία της σύμβασης μερικής απασχόλησης

Στ. Το συνδικαλιστικό δικαίωμα

Ζ. Η συμμετοχή στο συμβούλιο των εργαζομένων και στα όργανα της επιχείρησης

Η. Συναρίθμιση των μερικώς απασχολούμενων για την εφαρμογή διαφόρων διατάξεων του εργατικού δικαίου

Παράρτημα νομοθεσίας

Παράρτημα νομολογίας ΔΕΚ

Βιβλιογραφικός κατάλογος

Λημματικός κατάλογος